Соединетите Американски Држави ги отфрлија измените усвоени во 2024 година од членките на Светската здравствена организација (СЗО) на нејзините правно обврзувачки здравствени правила, кои имаат цел да ја подобрат подготвеноста за идни пандемии по неусогласениот глобален одговор на COVID-19.
Стејт департментот и Министерството за здравство и човечки услуги во заедничко соопштение во петокот изјавија дека официјално ја испратиле одлуката за одбивање на измените на Меѓународните здравствени регулативи (IHR), кои беа усвоени по консензус минатата година.
Измените воведуваат нова категорија на „вонредна пандемиска состојба“ за најсериозните и глобално заканувачки здравствени кризи, со цел зајакнување на глобалната одбрана против нови патогени.
„Измените беа развиени без доволен јавен придонес и ја прошируваат улогата на СЗО во итните здравствени состојби, создаваат дополнителни овластувања за СЗО при прогласување пандемии и ја промовираат способноста на СЗО да овозможи ‘праведен пристап’ до здравствени производи,“ се наведува во соопштението.
„Терминологијата низ измените од 2024 година е нејасна и широка, со што се ризикува меѓународен одговор координиран од СЗО кој се фокусира на политички прашања како солидарност, наместо на брзи и ефикасни акции,“ се вели во заедничкото соопштение на државниот секретар Марко Рубио и министерот за здравство Роберт Ф. Кенеди Џуниор.
Кенеди, кој има долга историја на изразување сомнежи за безбедноста на вакцините, ја критикуваше СЗО во видео обраќање до Собранието при гласањето за посебен договор за пандемии, наведувајќи дека организацијата не научила доволно од лекциите на претходната пандемија.
Тој договор, кој беше усвоен во Женева во мај по три години преговори, има цел да обезбеди глобална достапност на лекови, терапии и вакцини при следната пандемија. Се бара од производителите што учествуваат да одвојат 20% од своите вакцини, лекови и тестови за СЗО за време на пандемија, за да се гарантира пристап за посиромашните земји.
Американските преговарачи се повлекоа од дискусиите околу овој договор откако претседателот Доналд Трамп започна 12-месечен процес на повлекување на САД – инаку најголемиот финансиер на СЗО – од организацијата веднаш по преземањето функција во јануари. Излезот значи дека САД нема да бидат обврзани со договорот.
Рубио и Кенеди изјавија дека нивната одлука за одбивање е за заштита на суверенитетот на САД. Сепак, измените на IHR и паралелниот договор за пандемии оставаат здравствените политики под контрола на националните влади и не содржат ништо што ја надминува националната сувереност.
