Нутриционистите објаснуваат дека ваквиот редослед не ја ограничува храната што се внесува, туку само начинот на кој се распоредува во оброкот – со цел да се намалат скоковите на шеќерот во крвта, да се подобри ситоста, и да се поддржи долгорочна енергетска стабилност.
Што покажуваат истражувањата?
Во студија објавена во списанието Nutrients (2022), кај лица со дијабетес тип 2 кои започнувале оброци со зеленчук наместо со јаглехидрати, биле забележани значајни подобрувања во нивото на HbA1c (мерка за просечен шеќер во крвта во изминатите 3 месеци) по пет години.
Слично, во студија од BMC Nutrition (2024), постари лица со дијабетес кои редовно јаделе зеленчук први во оброкот покажале поголема функционалност во секојдневните активности, подобра концентрација и општа ментална благосостојба.
Дополнително, кај здрави лица исто така се забележуваат позитивни ефекти. Во истражување со млади жени, оние кои започнувале оброк со зеленчук и протеин, а го завршувале со ориз, имале пониски вредности на шеќер и инсулин по оброкот, отколку оние кои прво јаделе ориз.
Како функционира нутритивното секвенцирање?
Кога се внесуваат влакна и протеини пред јаглехидрати, тоа доведува до:
- побавно варење на храната
- поголемо чувство на ситост
- помали осцилации на шеќер во крвта
- намалено лачење на инсулин
- зголемено лачење на GLP-1 – хормон кој го поттикнува чувството на ситост и ја намалува желбата за прејадување
Дополнителна придобивка е што суровиот зеленчук и овошјето, кои бараат повеќе џвакање, го забавуваат темпото на јадење. Со тоа, на мозокот му се дава време да регистрира дека телото е веќе сито – што обично се случува по 15–20 минути.
Примери за оброци по правилото на редоследот:
🔹 Појадок: овошје → јајца или јогурт → интегрален тост
🔹 Ручек: салата → пилешко или риба → ориз или компири
🔹 Вечера: суров зеленчук (морков, краставица) → готвена белковинска храна → тестенини или леб
Зошто нутритивното секвенцирање станува популарно?
Покрај медицинските придобивки, овој пристап нуди и едноставност. Не бара строга диета, не исклучува храна и не носи чувство на ограничување. Идеален е за луѓе кои сакаат мали, но одржливи промени.
Според нутриционистите, најважно е да се започне со влакна, бидејќи тие се најчесто запоставени во современата исхрана, а се клучни за дигестијата, контролата на шеќерот и чувството на ситост.
Заклучок
Нутритивното секвенцирање не е тренд, туку наука поддржана со повеќе докази. Дури и кај луѓе без хронични заболувања, овој пристап може да резултира со:
- подобра енергија во текот на денот
- помалку потреба за грицки
- подобра контрола на апетитот
- стабилен шеќер и подобар сон
На крајот, тоа е навика која може лесно да се прифати – без жртви и без драстични промени. Се работи само за мал, свесен избор: со што ќе почнете оброкот?
Извор: National Geographic
