Илјадници демонстранти излегоа денес на улиците низ повеќе од 240 локации ширум Франција, протестирајќи против најавените буџетски кратења. Според синдикатот CGT, протестите и штрајковите се одржуваат со јасно барање до владата – да се откаже од мерките за штедење кои се предвидени во буџетот за 2026 година.
Протестите доаѓаат во чувствителен момент за француското раководство. Претседателот Емануел Макрон и новоименуваниот премиер Себастиен Лекорњу, кој сè уште работи на формирање на својот кабинет, се под силен притисок да ги стабилизираат јавните финансии на втората најголема економија во еврозоната.
Но, синдикалните лидери – вклучувајќи ги тврдолинијскиот CGT и најголемиот синдикат во Франција, CFDT – имаат сосема поинакви барања. Тие повикуваат на: поголеми инвестиции во јавните услуги, повисоки даноци за богатите и укинување на неодамнешните измени во државниот пензиски систем.
„Најпрво, сакаме да знаеме кој ќе ја сочинува новата влада… А потоа, сакаме да видиме каков ќе биде буџетот. Ако има кратења, нема да дозволиме тоа да помине“, изјави генералната секретарка на CGT, Софи Бине, за телевизијата BFM.
Уште во раните утрински часови, ученици со факели го блокираа влезот на едно средно училиште во Париз. Полицијата беше присутна на лице место, додека протестите започнуваа. Дополнителни демонстрации се очекуваат во Париз, но и во други градови како Дижон, Мец, Пуатје и Монпелје.
Министерот за внатрешни работи, Бруно Ретајо, соопшти дека се распоредени околу 76.000 полицајци, од кои 5.000 во регионот на Париз.
Ова не е прв протестен бран. Владата веќе се соочи со масовни штрајкови во септември, кога стотици илјади граѓани – вклучувајќи наставници, машиновозачи, фармацевти и болнички персонал – протестираа против нацрт-буџетот за 2026 година. Во исто време, средношколци блокираа десетици училишта со часови.
Франција има сериозен фискален предизвик. Буџетскиот дефицит за 2024 година достигна 5,8% од БДП, речиси двојно над дозволениот лимит од 3% според правилата на ЕУ. Поранешниот премиер Франсоа Бајру беше сменет од парламентот на 8 септември, поради план за штедење вреден 44 милијарди евра. Новиот премиер Лекорњу сè уште не открил дали ќе го задржи овој план.
Иако политичките партии генерално се согласуваат дека дефицитот мора да се намали, големите несогласувања се однесуваат на начинот на кој тоа треба да се постигне – дали преку кратења, нови даноци или социјални реформи.
Со оглед на тензиите на теренот и незадоволството кај граѓаните, Франција се соочува со тешка есен, исполнета со социјални немири и политичка неизвесност околу иднината на јавните финансии.
