Мировните преговори меѓу Пакистан и Авганистан во Истанбул завршија без договор, но примирјето останува на сила, додека двете држави се обвинуваат меѓусебно за неуспехот на разговорите.
Портпаролот на авганистанската влада, Забиулах Муџахид, соопшти дека состанокот завршил и дека „преговорите се во ќор-сокак“ поради „нерационалните барања на Пакистан“, па затоа нема основа за продолжување на разговорите.
Тој рече дека Авганистан не сака нестабилност во регионот и дека влегување во војна не е „прв избор“, но дека државата „има право да се брани“ доколку дојде до конфликт.
Пакистанскиот министер за одбрана, Хаваджа Асиф, потврди дека „разговорите се завршени“ и дека „нема план за идни средби“.
Според него, авганистанската делегација дошла без јасен план и одбила да потпише било каков договор, давајќи само усни уверувања.
„Рекоа дека ќе го почитуваат усниот договор, но тоа не е прифатливо. Нема план, ниту надеж за некаква четврта рунда разговори. Преговорите влегоа во неопределена пауза“, изјави Асиф.
Тој додаде дека прекинот на огнот ќе остане во сила „сè додека авганистанската страна не го прекрши“.
Зголемени тензии и прекршувања на границата
Пропаѓањето на разговорите се случи еден ден по извештаите дека четири цивили биле убиени, а петмина ранети во пакистански напади преку границата, во време кога преговорите сè уште биле во тек.
Тензии меѓу двете земји се зголемија во последните недели поради погранични судири во кои загинаа десетици војници и цивили.
Судирите започнаа по експлозиите во Кабул на 9 октомври, за кои авганистанската влада тврдеше дека биле резултат на пакистански напади со дронови, најавувајќи одмазда.
Претходно овој месец, пакистанската војска соопшти дека извршила воздушни напади врз засолништа на пакистанските талибани во Авганистан, при што биле убиени десетици лица за кои тврди дека се бунтовници.
Авганистанските власти ги негираа овие тврдења, велејќи дека меѓу жртвите има цивили и дека нивните сили одговориле со напад врз пакистански воени позиции, при што биле убиени 58 војници.
Пакистанската армија потврди дека во борбите загубила 23 војници.
Примирјето посредувано од Катар сè уште трае
Борбите се смирија откако Катар посредуваше за прекин на огнот на 19 октомври, кој сè уште важи.
Потоа следеле шестдневни преговори во Истанбул, каде што било постигнато привремено проширување на примирјето и договор за нови разговори на 6 и 7 ноември.
Трета рунда преговори и нерешени спорови
Дводневните преговори во Истанбул, со посредство на Турција и Катар, беа третата рунда мировни разговори, и се сметаат за едни од најважните дипломатски напори меѓу двете соседни држави откако талибаните ја презедоа власта во Авганистан во 2021 година.
Пакистан повеќепати ја обвини авганистанската влада дека им дава засолниште на борците од групата „Техрики Талибан Пакистан“ (TTP), која е одговорна за зголемен број напади во Пакистан од 2021 година.
САД и Обединетите нации ја имаат означено оваа група како терористичка организација.
Кабул ги отфрла обвиненијата, тврдејќи дека не дозволува неговата територија да се користи против други земји.
Портпаролот Муџахид истакна дека Авганистан нема да дозволи никакви акции што го загрозуваат неговиот суверенитет или безбедност, и ги отфрли тврдењата дека владата има контрола врз TTP, нагласувајќи дека групата постои многу пред талибаните да ја преземат власта.
Иако формално одделен, TTP има блиски врски со авганистанските талибани.
Затворање на границите и хуманитарна криза
Пакистан на 12 октомври ги затвори сите гранични премини со Авганистан, но минатата недела делумно го отвори главниот премин Торхам за да им овозможи на авганистанските бегалци да се вратат дома.
Овие мерки предизвикаа прекин на трговијата и транзитот, а илјадници луѓе останаа заглавени на премините.
Стотици камиони со стока сè уште стојат од двете страни на границата, што го блокира еден од најважните економски коридори што ги поврзува Јужна и Централна Азија.
Пакистан, воедно, спроведува и кампања за депортација на странци без документи, најмногу Авганистанци.
Властите велат дека од 2023 година повеќе од еден милион авганистански државјани се вратени во својата земја.
