Антиоксидансите се природни молекули што го штитат телото од оксидациски стрес — процес кој настанува кога слободните радикали ги оштетуваат клетките, придонесувајќи кон стареење, воспаленија и хронични заболувања. Научните истражувања укажуваат дека исхраната богата со природни антиоксиданси значително може да го намали овој процес, а најмоќните извори најчесто се наоѓаат во растителниот свет.
Меѓу овошјето, кивито зазема особено место. Богато со витамин Ц, полифеноли и растителни влакна, тоа делува како силен заштитник од клеточни оштетувања и дегенеративни промени. Но кивито не е единствениот „чувар“ на клетките — црвените плодови и шумските бобинки се меѓу најистражуваните извори на природни антиоксиданси.
Боровинките често се сметаат за едни од најсилните природни антиоксидативни храни. Нивната сина боја доаѓа од антоцијани соединенија кои ја намалуваат оксидацијата, го штитат мозокот и го поддржуваат кардиоваскуларното здравје.
Малините се богати со витамин Ц, кверцетин и елагична киселина — моќна комбинација која го неутрализира дејството на слободните радикали и ги намалува воспалителните процеси.
Јагодите содржат витамин Ц и флавоноиди, меѓу кои и фисетин, кој е предмет на научни истражувања поради потенцијалната улога во забавување на когнитивниот пад поврзан со возраста.
Јаболката содржат значајни количини на витамин Ц и полифеноли. Кожата на јаболкото е особено богата со антиоксиданси — затоа нутриционистите препорачуваат да не се лупат.
Грозјето е богат извор на ресвератрол, полифенол познат по своите ефекти врз долговечноста и кардиоваскуларното здравје. Ова соединение се проучува и во контекст на заштита на ДНК и клеточните механизми на стареење.
Портокалите и другите агруми содржат витамин Ц и флавоноиди како хесперидин, кој покажал антивоспалителни ефекти и позитивни влијанија врз имунолошкиот систем.
Авокадото е еден од најдобрите извори на витамин Е, кој го успорува стареењето на ткивата и ги штити клетките од оксидативни оштетувања. Витаминот А дополнително учествува во регенерација на кожата.
Интегралните житарки содржат микроб, ендосперм и трици, а најголемиот дел од антиоксидансите е концентриран во триците и никулците. Тие вклучуваат: фенолни соединенија, витамини од групата Б и различни минерали Ова ги прави далеку поефикасни од рафинираните житарки, кои ги губат овие слоеви за време на преработката.
Црниот и црвениот грав се најбогатите мешунки со антиоксиданси. Кожата на зрната е природна заштита, богата со соединенија што ги штитат од УВ-зраци и патогени — состојки кои потоа се пренесуваат во нашата исхрана. Леќата и наутот содржат нешто помалку, но и понатаму се важни извори.
Маслиново масло содржи полифеноли, витамин Е и антиинфламаторни материи. Додавањето на сурово маслиново масло во салати или топли јадења го подобрува внесот на антиоксиданси.
Куркума, ѓумбир, рузмарин, жалфија, оригано и мајчина душица се меѓу најмоќните зачински извори. Тие содржат куркумин, ѓумберол и разни терпени кои имаат силно антивоспалително и антиоксидативно дејство.
Зелениот чај е богат со катехини — една од најистражуваните антиоксидантни групи. Кафето и какаото, иако често се сметаат само за стимуланси, исто така содржат значајни количества антиоксидативни соединенија.
Антиоксидансите не се магична формула, но редовната консумација на храна богата со овие молекули е директно поврзана со подобро здравје, подлабока клеточна заштита и забавување на процесите на стареење.
