По пет дена интензивни вооружени судири, кои резултираа со најмалку 38 загинати и над 300.000 раселени лица, на границата меѓу Тајланд и Камбоџа конечно завладеа тивок мир. Според тајландскиот вршител на должност премиер, Пхумтам Веџајачаи, двете страни се согласија за прекин на огнот кој стапи на сила на полноќ.
Вчерашната средба меѓу Пхумтам и камбоџанскиот премиер Хун Манет во Малезија беше клучен момент во обидите за деескалација на најсмртоносниот конфликт меѓу двете земји во изминатава деценија. Мировниот договор беше поттикнат и под притисок на меѓународни актери, особено од малезискиот премиер Анвар Ибрахим и американскиот претседател Доналд Трамп, кој јасно стави до знаење дека трговските преговори со САД ќе бидат стопирани доколку насилството продолжи.
Напнатоста и понатаму присутна
Иако ситуацијата денес е стабилна, тајландската армија соопшти дека утрово дошло до пет прекршувања на примирјето од страна на камбоџански сили, на кои тајландските војници одговориле „пропорционално“. Сепак, властите уверуваат дека нема ескалација, а главните разговори меѓу воените команданти се одложени за подоцна без точен термин.
Во градовите блиску до границата, животот постепено се нормализира. Во Кантаралак, околу 30 километри од конфликтната зона, се забележува враќање на цивилниот живот – сообраќајот се обновува, продавниците повторно се отвораат, а луѓето излегуваат од засолништата.
„Многу сум среќен што е постигнат прекин на огнот. Ако продолжеа со борбите, немаше да можеме да преживееме,“ изјави Чаја Пхумџароен, локален трговец.
Историја на спорот
Конфликтот меѓу Тајланд и Камбоџа трае десетлетија, главно поради недефинирани гранични линии околу регионот околу античкиот храм Преах Вихеар, за кој и двете земји тврдат дека им припаѓа. Последната ескалација започна по убиството на камбоџански војник кон крајот на мај 2025 година, што доведе до масовно стационирање на сили и дипломатска криза.
Геополитички импликации
Додека борбите привремено запираат, геополитичките тензии остануваат високи. Тајланд и Камбоџа се соочуваат со 36% царина за извоз во САД, нивниот најголем трговски партнер. Прекин на преговорите со Вашингтон би имал тежок економски удар, што веројатно беше клучен фактор за брзото постигнување примирје.
Ситуацијата на границата меѓу Тајланд и Камбоџа е кршлива, но моментално стабилна. Иако примирјето важи, нарушувањата на договорот веќе почнуваат, а разговорите меѓу војските сè уште не се одржани. Се очекува дека меѓународниот притисок и економските интереси ќе играат клучна улога во одржување на мирот и избегнување на нови ескалации.
