Крајот во огнот на Сонцето
Сонцето е ѕвезда со средна големина, позната како жолт џуџест ѕвезд, која моментално претвора водород во хелиум во своето јадро преку нуклеарна фузија. Но, за околу 5 милијарди години, ќе ги потроши залихите на водород, јадрото ќе се сруши, а надворешните слоеви ќе се прошрат и Сонцето ќе стане црвен џин, со пречник стотици пати поголем од денешниот.
Во таа фаза, сигурно ќе ги проголта Меркур и Венера, а судбината на Земјата сè уште е предмет на дискусија. Повеќето модели покажуваат дека, дури и ако Земјата не биде проголтана, топлината ќе ја испари целата атмосфера и ќе ја стерилизира планетата до непрепознатливост.
На крајот, Сонцето ќе ги исфрли своите надворешни слоеви и ќе формира планетарна маглина, додека неговото јадро ќе стане бел џуџест – густ, жежок остаток со големина слична на Земјата.
Пред да изгориме – ќе останеме без кислород
Многу порано од оваа судбоносна фаза, животот на Земјата ќе се соочи со тивок, но исто така катастрофален проблем – исчезнувањето на кислородот. Истражување од 2021 година од научници од Јапонија и САД предвидува дека биосферата на Земјата ќе престане да постои за околу милијарда години.
Причината не е сегашната климатска криза, туку постепеното зголемување на сончевото зрачење кое ќе ја загрева површината на Земјата и ќе влијае на циклусот на јаглерод. Со зголемување на температурата, концентрацијата на јаглерод диоксид (CO₂) ќе опадне, затоа што ќе се врзува во минерали преку хемиски реакции.
Ова ќе има катастрофален ефект врз растенијата, кои зависат од CO₂ за фотосинтеза, процесот преку кој создаваат кислород. Кога CO₂ ќе падне под критична вредност (околу 10 делови на милион), растенијата ќе престанат да произведуваат кислород, а потоа ќе исчезнат и животните кои зависат од него. Ова ќе се случи релативно брзо, во геолошки рамки, за неколку стотици илјади години.
Овие услови ќе бидат слични на оние пред околу 2,5 милијарди години, кога атмосферата била богата со метан, речиси без кислород и без озонски слој. Во таква атмосфера, само анаеробните микроорганизми – наједноставните форми на живот кои не користат кислород – ќе можат да опстанат.
Пред да останеме без кислород, Земјата ќе стане неподнослива за сисарите
Нова студија од Универзитетот во Бристол предвидува дека Земјата ќе стане навистина ненастанлива за луѓето и повеќето сложени организми за околу 250 милиони години.
Тогаш сите континенти ќе се спојат во еден суперконтинент, што ќе ја влоши климата – внатрешните температури ќе се зголемат, достапноста на вода ќе се намали, а сезонските екстреми ќе бидат поизразени. Температурите ќе достигнуваат од 40 до 50 °C, со висока влажност, што ќе го отежни ладењето на телото преку потење, што ќе биде фатално за луѓето и многу други сисари.
Животот нема да исчезне одеднаш, туку во фази
Овие студии покажуваат дека животот на Земјата нема да „умре“ одеднаш, туку ќе се распаѓа во неколку фази. Иако овој крај не ни се случува во блиска иднина, тие ни покажуваат колку се кревки и привремени условите кои ги земаме здраво за готово.
Воедно, овие сознанија нè потсетуваат дека при барањето живот во вселената не треба да се ограничуваме само на планети со кислород, бидејќи животот може да постои и без него.
