Според новиот извештај на меѓународните здравствени агенции, случаите на туберкулоза (ТБ), најсмртоносната заразна болест во светот, од година во година, се зголемени за речиси 10% кај децата во Европа и во Централна Азија.
Податоците, кои се од 2023 година, укажуваат дека европскиот регион сè уште се бори со последиците од пандемијата COVID-19, се вели во извештајот на Европскиот центар за превенција и контрола на болести (ECDC) и европскиот тим на Светската здравствена организација (СЗО). Ова предупредување доаѓа во истиот период кога здравствените власти предупредуваат дека намалувањата на глобалната помош може да доведат до враќање на ТБ ширум светот.
Анализата покажува дека во 2023 година, повеќе од 172.000 луѓе во европскиот регион или заболеле од ТБ или имале релапс на болеста, слично на нивоата пријавени во 2022 година. Додека смртните случаи од ТБ се намалија, тие опаѓаа со многу побавно темпо отколку пред пандемијата на КОВИД-19.
Тоа сугерира дека многу заразени луѓе останале недијагностицирани и нетретирани кога пандемијата ги нарушила медицинските услуги и дека последиците сега стануваат очигледни, се вели во извештајот.
Во извештајот се наведува и дека бројот на деца, исто така, се чини дека расте, со околу 7.500 случаи на туберкулоза кај деца под 15-годишна возраст во европскиот регион во 2023 година – што е зголемување за 9,6 отсто од претходната година. Повеќе од 2.400 од овие случаи биле пријавени кај деца под 5 години, кои се изложени на поголем ризик од сериозни болести и смрт.
„Сегашното оптоварување со ТБ и загрижувачкиот пораст на децата со ТБ служи како потсетник дека кревок напредокот против оваа болест што може да се спречи и излечи“, вели д-р Ханс Клуге, директор на СЗО за Европа.
Наодите покажуваат дека туберкулозата продолжува да се шири низ Европа и дека треба да се преземат „непосредни“ напори за да се контролира болеста, се вели во извештајот.
ТБ е предизвикана од бактериска инфекција која главно влијае на белите дробови, но може да се прошири и на други органи. Повеќето луѓе кои се заразени не ја развиваат болеста, но ако ја развијат, може да биде смртоносна, убивајќи околу 1,25 милиони луѓе годишно. Во европскиот регион, 15,4% од луѓето со нова или реактивирана ТБ имаат и ХИВ, кој може да премине во СИДА доколку не се лекува. ТБ првенствено ги погодува луѓето кои живеат во сиромаштија. Може да биде тешко да се контролира поради многу причини, вклучително и доцнење во дијагностицирањето, дали пациентите ги земаат лековите навреме и недостигот на пристап до вистинските третмани. За да бидат ефикасни, пациентите мора да земаат лекови за ТБ секој ден цели шест месеци.
Раното прекинување на третманот може да им овозможи на бактериите да станат отпорни на лекови, што ќе го отежне лекувањето на болеста и ќе дозволи ширење на инфекциите.
Анализата покажува дека лековите од прва линија делувале кај 75,5 отсто од пациентите во европскиот регион. За оние со туберкулоза отпорна на повеќе лекови, лековите на крајот делувале за 59,7%.
Гледајќи ги само Европската унија, Исланд, Лихтенштајн и Норвешка, здравствените власти рекоа дека не знаат дали секое петто дете со ТБ навистина го завршило лекувањето.
„Со порастот на туберкулозата отпорна на лекови, цената на неактивноста денес ќе ја платиме сите ние утре“, рече директорката на ECDC, д-р Памела Ренди-Вагнер.
Минатата недела, СЗО предупреди дека намалувањата на глобалната помош веќе го поткопуваат напредокот за елиминирање на болеста во 27 земји, главно во Африка, Југоисточна Азија и Западен Пацифик. Во девет земји луѓето се борат да добијат лек за туберкулоза.
Но, Клуге вели дека програмите за туберкулоза во Европа и Централна Азија, исто така, може да бидат погодени од намалувањата.
Во регионот, Русија имаше најмногу случаи во 2023 година, а потоа следат Украина, Узбекистан, Казахстан, Турција и Романија.
Намалувањата значат дека „преносот на туберкулоза може да остане незабележан, што дополнително ќе го поттикне порастот на соеви кои тешко се лекуваат“, вели д-р Ханс Клуге, директор на СЗО за Европа.
