Државниот завод за статистика (ДЗС) објави дека во октомври индексот на трошоците на живот забележал мала дефлација од 0,2% во споредба со септември. Тоа се должи на поевтинувањето на транспортот за 6,1%, мебелот и одржувањето на домаќинствата за 0,3%, како и на образование и култура за 0,1%. Индексот на цените на мало бележи слично благо намалување, на 98,7 поени.
Сепак, ова благо месечно намалување не го менува годишниот тренд. Во однос на октомври 2024 година, индексот на трошоците на живот пораснал за 4,5%, а индексот на цените на мало за 2,8%, што покажува дека граѓаните сè уште се соочуваат со висок инфлаторен притисок.
Кои трошоци растат и кој го чувствува ефектот?
Највидливо поскапување е регистрирано кај храна и безалкохолни пијалаци, кои за една година се зголемиле за 7%, како и кај алкохолни пијалаци и тутун (+6,7%) и облека и обувки (+2,8%). Мали месечни зголемувања има и кај домувањето, вода, електрична енергија и гас, како и ресторани и хотели, со раст од околу 0,2%.
Минималната синдикална кошница во октомври пораснала за 467 денари, а за просечно четиричлено семејство месечните трошоци изнесувале 65.544 денари. Најмногу се зголемиле трошоците за храна и пијалоци, кои во октомври достигнале 23.772 денари, што е раст од 378 денари за еден месец.
Живот под инфлаторен притисок
Иако дефлацијата во октомври дава краткорочен позитивен сигнал, годишната инфлација и поскапувањето на храната, сметките и облеката го намалуваат животниот стандард. Граѓаните се принудени да прават компромиси во буџетот, да пресметуваат секој денар и да бараат поевтини алтернативи за основните потреби.
Во услови на стабилна, но висока инфлација, секое семејство чувствува зголемување на трошоците, додека минималната синдикална кошница се покачува бавно во споредба со реалните потреби.
Заклучно, малите месечни корекции не ги ублажуваат годишните економски притисоци. Граѓаните го чувствуваат поскапувањето на животот, а дебатата за ефектите од владините политики останува актуелна и контроверзна.