Економијата на Исланд ги надминува повеќето европски земји по воведувањето на пократка работна недела, покажа истражувањето објавено во петокот.
Помеѓу 2020 и 2022 година, 51 отсто од работниците во земјата ја прифатиле понудата за пократко работно време, вклучително и четиридневна недела. Оваа бројка веројатно е уште поголема денес.
Минатата година, Исланд забележа побрз економски раст од повеќето европски земји и стапка на невработеност која е една од најниските во Европа, забележа во својот извештај Институтот за автономија во Обединетото Кралство и Исландската асоцијација за одржливост и демократија (Алда).
„Оваа студија покажува вистинска успешна приказна: пократкото работно време стана широко распространето во Исланд… и економијата е силна според голем број индикатори“, рече во изјавата Гудмундур Д. Харалдсон, истражувач во Алда.
Во две големи испитувања помеѓу 2015 и 2019 година, вработените во јавниот сектор во Исланд работеа 35-36 часа неделно, без намалување на платата. Многу учесници претходно работеа 40 часа неделно.
Испитувањата опфатија 2.500 луѓе – повеќе од 1% од работоспособното население на Исланд во тоа време – и беа насочени кон одржување или зголемување на продуктивноста и истовремено подобрување на рамнотежата помеѓу работата и животот. Истражувачите открија дека продуктивноста остана иста или подобрена на повеќето работни места, додека благосостојбата на работниците „драматично“ се зголеми на низа мерки, од перцепиран стрес и исцрпеност до рамнотежа помеѓу здравјето и работата и животот.
По судењата, исландските синдикати преговараа за намалување на работното време за десетици илјади нивни членови низ целата земја.
Економска „виталност“
Во 2023 година, економијата на Исланд се прошири за 5%, што е втора стапка на раст по онаа на Малта меѓу богатите европски економии, според најновите светски економски изгледи на Меѓународниот монетарен фонд, објавен претходно оваа недела. Тоа е многу повисока од просечната стапка на раст на земјата од речиси 2% во деценијата помеѓу 2006 и 2015 година.
Сепак, ММФ предвидува значително побавен раст на Исланд оваа и следната година.
„Растот се очекува да опадне … во 2024 година поради дополнително омекнување на домашната побарувачка и забавување на растот на трошоците за туризам“, посочи агенцијата за економијата зависна од туризмот во оценката во јули.
Ниската стапка на невработеност на Исланд е „силен показател за виталноста на економијата“, велат и од Институтот за автономија и Алда.
Според Светската економска перспектива на ММФ, таа стапка изнесуваше 3,4 отсто минатата година, нешто повеќе од половина од просекот за напредните европски економии. Агенцијата очекува да се зголеми благо до 3,8% оваа и следната година.
