Победата на владејачката партија во Грузија доведе до политичка несигурност и протести

Владејачката партија во Грузија победи на парламентарните избори, соопшти изборната комисија рано во неделата, како удар за долгогодишната аспирација на земјата за членство во ЕУ. Сепак, грузиската опозиција не го призна поразот, обвинувајќи ја владејачката партија за „уставен удар“ и најави протести, поставувајќи го теренот за потенцијална политичка криза што може дополнително да ја поларизира кавкаската земја.
Фото: EPA-EFE/DAVID MDZINARISHVILI

Изборната комисија соопшти дека владејачката партија Грузиски сон освоила 54 отсто од гласовите, со преброени повеќе од 99 отсто од избирачките места.

Резултатот за Гуризски сон ќе ги попречи надежите на опозицијата за прозападна коалиција од четири блока и ефективно ќе ги запре аспирациите на земјата за интеграција во ЕУ.

Гласачите во земјата со речиси 4 милиони жители во саботата се упатија кон гласачките места на изборите за да одлучат дали се поавторитарната партија Грузиски сон, која е на власт од 2012 година и ја насочи земјата кон конзервативен курс подалеку од западот и поблиску до Русија, обезбедува уште еден четиригодишен мандат.

Бидзина Иванишвили, тајниот милијардер, основач на Груски сон, ја потврди победата набргу по затворањето на гласачките места, на она што во земјата ги нарекуваа најважните избори од прогласувањето независност од Советскиот сојуз во 1991 година.

„Редок случај во светот е иста партија да постигне таков успех во таква тешка ситуација – ова е добар показател за талентот на грузискиот народ“, рече Иванишвили, кој нашироко се смета за најмоќната фигура во земјата.

На прес-конференција доцна во саботата, лидерите на опозициската коалиција ги нарекоа резултатите од изборите „уставен удар“.

„Победата беше украдена од грузискиот народ… Не прифаќаме резултати од овие фалсификувани избори“, рече Тинатин Бокучава, водач на најголемата опозициска партија, Обединетото национално движење.

Грузиската опозиција ја обвини партијата Грузиски сон дека се потпира на нивните „административни ресурси“ за време на изборите – чадор термин кој вклучува притисок врз државните службеници да гласаат и нудење пари во готовина на гласачите главно од руралните средини.

Група од 2.000 набљудувачи на изборите наречена „Мојот глас“ рече дека не верува дека прелиминарните резултати „ја одразуваат волјата на грузиските граѓани“ со оглед на обемот на измама и насилство на гласачите.

Во саботата наутро, неколку видеа циркулираа на интернет на кои се појавија полнење на гласачки ливчиња и заплашување гласачи на различни избирачки места низ Грузија.

„Насилниците на Бидзина Иванишвили се очајни да се држат до власта и ќе прибегнат на се за да го срушат изборниот процес“, рече Бокучава, лидерот на Обединето национално движење, додека гласањето беше во тек.

Во изминатите три децении, Грузија одржува силни прозападни аспирации, а анкетите покажуваат дека до 80 отсто од нејзиниот народ се за влез во ЕУ. Меѓутоа, во последниве години, владата, предводена од популистичката партија, се повеќе се оддалечува од западот во корист на Русија, покажувајќи неподготвеност да ја осуди Москва за нејзината инвазија на Украина.

Грузиски сон, исто така, беше обвинета од критичарите за плановите за придвижување на земјата во авторитарна насока, откако Иванишвили вети дека ќе ги забрани сите водечки опозициски партии и ќе ги отстрани опозициските пратеници доколку неговата партија биде реизбрана.

Многумина очекуваа дека Грузиски сон ќе остане најголемата партија, но може да не добие мнозинство и да се мачи да формира влада, при што сите други блокови ќе одбијат да соработуваат со неа.

Владејачката Грузиски сон се соочуваше со невиден сојуз на четири прозападни опозициски сили кои ветија дека ќе формираат коалициска влада за да ја соборат од власт и да ја вратат Грузија на пат за пристапување во ЕУ.

Најголемата опозициска сила е централно-десничарската Обединето национално движење, партија основана од Михаил Саакашвили, поранешниот претседател кој е во затвор под обвинение за злоупотреба на власта, за кои неговите сојузници велат дека се политички мотивирани.

Грузиски сон ја води својата кампања со обвинувања дека прозападната опозиција се обидува да ја вовлече Грузија во конфликт во стилот на Украина. Во 2008 година, Грузија водеше војна со Русија која траеше пет дена, но остави длабоки лузни, а инвазијата на Украина остави некои во земјата претпазливи за можните последици од провоцирањето на Русија со приближување кон запад.

Во саботата вечерта, гласачите во Тбилиси изгледаа поделени околу идниот курс на земјата.

„Денес ја изгубивме нашата земја“, рече Ана Мачаиџе, 25-годишна студентка. „Не знам што да правам следно. Се надевам дека ќе излеземе на улица, но ако загубиме, можеби ќе живеам во странство“, додаде таа.

Поддршката за прозападните опозициски групи генерално доаѓа од урбаните и помладите гласачи, кои ја замислуваат својата политичка иднина со ЕУ.

Иракли Шенгелија (56), работник во ресторан, рече дека му е мило што Грузискиот сон ќе остане на власт бидејќи партијата гарантира „мир и стабилност“ со Русија и ги споделува неговите конзервативни вредности.

Владејачката грузиска влада, усогласена со длабоко конзервативната и влијателна православна црква, се обиде да ги поттикне антилибералните чувства преку кампања за „семејните вредности“ и критикувајќи го она што го прикажува како западни ексцеси.

Во летото, парламентот усвои закон со кој се наметнуваат огромни ограничувања на правата на ЛГБТИ+ заедницата, потег што критичарите велат дека ги отсликува законите донесени во соседна Русија, каде што властите спроведоа серија репресивни мерки против сексуалните малцинства.

Резултатите ќе бидат внимателно следени во Москва и Брисел, при што ЕУ вели дека гласањето ќе ги обликува изгледите на Тбилиси за приклучување кон блокот.

ЕУ ѝ додели на Грузија кандидатски статус за членство минатата година, но ја стави нејзината апликација во мирување како одговор на контроверзниот нацрт-закон за „странски агенти“ кој беше усвоен во мај, со кој се бара од медиумите и невладините организации кои добиваат повеќе од 20% од своето финансирање од странство да се регистрираат како „агенти на странско влијание“.

Предлог-законот, кој предизвика неколкунеделни масовни протести пролетта, беше означен како „руски закон“ од критичарите, кои го споредија со друг закон воведен од Кремљ една деценија порано за да го замолчи политичкото несогласување во медиумите и на други места.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Најново

Последни колумни