Еден од најпознатите и најмистериозните драгули во светот, 137-каратниот „Фирентински дијамант“, за кој се веруваше дека засекогаш е изгубен, повторно се појави по сто години криење. Драгуљот од непроценлива вредност децении лежел скриен во сеф на една канадска банка, чуван како тајна на последната австриска царска фамилија, пишува The Guardian.
Каменот во форма на круша и со блескава, нежна жолта боја, со векови красел европски кралски семејства. По Првата светска војна, кога неговиот траг се изгубил, историчарите стравувале дека е украден, преправен или скриен некаде во Јужна Америка. Сепак, се покажало дека драгуљот бил внимателно чувана семејна тајна, а само неколку живи наследници знаеле каде се наоѓа.
Бегство од нацистите
По Првата светска војна, австроунгарскиот цар Карло I ги преместил семејните драгули во Швајцарија за да бидат безбедни, стравувајќи од бунтови. Набрзо потоа, самото царско семејство побегнало во егзил во Швајцарија. Дваесетина години подоцна, во 1940 година, додека нацистите напредувале низ Европа, сопругата на Карло, царицата Зита, повторно морала да бега.
Со осумте деца и драгули скриени во картонска кутија, прво стигнала во САД, а потоа семејството се населило во канадската покраина Квебек.
„Мојата баба се чувствуваше многу безбедно – конечно можеше да одмори“, изјавил за New York Times Карл фон Хабсбург-Лотринген, внук на царот Карло I. „Претпоставувам дека во тој период малата кутија завршила во банковен сеф, и тоа било тоа. И во тој сеф останала.“
Завет за молк долг 100 години
Тогаш само две лица знаеле каде е дијамантот – синовите на Зита, Роберт и Родолф. Царицата побарала местоположбата и постоењето на дијамантот да се чуваат како тајна 100 години по смртта на нејзиниот сопруг Карло во 1922 година. Пред да починат, браќата ја пренеле информацијата на своите синови.
„Колку помалку луѓе знаат, толку е поголема безбедноста“, рекол фон Хабсбург-Лотринген. Зита се вратила во Европа во 1953 година, оставајќи го накитот во банка во Квебек, а починала речиси четири децении подоцна, на 96-годишна возраст.
Теории за исчезнувањето
Богатата историја на дијамантот, чиј сопственик се сметал за Карло Храбриот и семејството Медичи, а сигурно династијата Хабсбург, поттикнала бројни шпекулации за неговото исчезнување. Некои верувале дека бил меѓу австриските драгули украдени од Хитлер за време на анексијата, додека други мислеле дека го нашле американските трупи и го вратиле во Виена.
Се шпекулирало и дека бил контрабандиран во Јужна Америка, преправен и продаден во САД, како и дека сами Хабсбургите го продале за да обезбедат пари по распадот на царството.
Потврда за автентичноста и иднината
Каменот откриен во Канада е недвосмислено „вистински Фирентински дијамант“, потврдил Кристоф Кехерт од компанијата AE Köchert, некогашните австриски царски драгуљари. Семејството најави дека дијамантот во следните години ќе биде изложен во еден канадски музеј. Потврдиле дека дијамантот не е на продажба и не сакале да ја откријат неговата проценета вредност.
