„Не можам да планирам ништо бидејќи едноставно не знам колку долго ќе трае оваа болест“, изјавила 33-годишната Австријка за АФП, пишува Гласот на Америка.
Првите случаи на Ковид беа откриени во Кина во декември 2019 година, предизвикувајќи глобална пандемија и повеќе од седум милиони пријавени смртни случаи до денес, според Светската здравствена организација.
Но, уште милиони имаат долгорочен ковид, некои се борат да се опорават од акутната фаза на ковид, со симптоми како што се замор, слаба меморија и отежнато дишење.
Ванек се труди да внимава да не се премори за да избегне нов крах, кој минатиот пат ѝ донесе исцрпеност на мускулите и може да трае со месеци, толку многу што е тешко дури и да отвори шише со вода.
„Знаеме дека долгорочниот ковид е голем проблем“, рече Анита Џаин од Програмата за итни случаи на СЗО.
Околу шест проценти од луѓето заразени со корона вирусот имале Ковид долго време, според СЗО, која досега има регистрирано околу 777 милиони случаи.
Додека стапките на долгорочен ковид по почетната инфекција се намалуваат, повторната инфекција го зголемува ризикот, додаде Џаин.
„Сè боли“, вели Шантал Брит, која живее во Берн, Швајцарија, а се зарази со Ковид во март 2020 година.
„Порано бев навистина ранобудник, сега ми требаат најмалку два часа да станам наутро бидејќи се ме боли. Немам ни надеж дека ќе бидам добро наутро, но сепак сум малку изненаден од тоа колку години сум болна“, вели Шантал, која има 56 години и е поранешен маратонец.
Според СЗО, околу 15 проценти од долгорочните заболени од Ковид имаат симптоми повеќе од една година, додека жените имаат тенденција да имаат поголем ризик да развијат состојба од мажите.
Брит вели дека порано била работохолик, а сега работи со скратено работно време како универзитетски истражувач за долгорочен КОВИД и други работи. Таа ја загуби работата во 2022 година, откако побара да ѝ се намалат часовите.
Нејзе ѝ недостига спортувањето, кое порано ѝ беше како терапија, а сега мора повеќе да ги планира секојдневните активности, како да дознае каде може да седи и да се одмори кога оди на шопинг. Сето тоа го отежнува недоволното разбирање на оние околу неа.
„Тоа е невидлива болест која носи и стигма. Дури и луѓето кои се навистина тешко погодени, кои се дома, во темна соба, секој допир ги боли, секој шум ќе ги скрши, тие не изгледаат болни“, рече таа.
Џаин од СЗО рече дека може да биде тешко за здравствените работници да се дијагностицира и препознавањето на состојбата е клучно. Повеќе од 200 симптоми се наведени покрај вообичаените како што се замор, отежнато дишење и когнитивна дисфункција.
„Сега има голем фокус на помагање на пациентите, помагање на лекарите со алатките за прецизно дијагностицирање на долгорочен ковид и рано откривање“, рече таа.
Пациентите како Ванек имаат и финансиски проблеми. Таа покрена две правни постапки за да добие поголема помош, но и двете допрва треба да започнат.
Таа рече дека помалку од 840 долари што ги добива како помош не можат да ги покријат нејзините трошоци, кои вклучуваат високи медицински сметки за голем број лекови кои помагаат да ги држи нејзините симптоми под контрола.
„Многу е тешко за студентите кои долго време имаат Ковид. Ние паѓаме низ дупките на општествениот систем, неспособни да работиме“, рече таа.
Брит, исто така, сака подобро истражување за состојби како што е долгорочниот ковид.
„Треба подобро да ги разбереме бидејќи ќе има повеќе пандемии и ќе бидеме неуки како и секогаш“, рече таа.