Но, најновите политики на администрацијата на Доналд Трамп покажуваат радикално повлекување од таа позиција. Министерството за одбрана укина дел од средствата за климатски истражувања и ги прекина плановите за заштита на воените бази од екстремни временски услови – токму во време кога топлотните удари, поплавите и ураганите сè почесто ја загрозуваат безбедноста и здравјето на американските војници.
Од национална безбедност до „небитен проблем“
Децении наназад, Пентагон гледаше на климатските промени не како на еколошко, туку како на безбедносно прашање. Екстремните температури, поплавите и ураганите веќе предизвикаа сериозни штети на воени бази и ја намалија борбената готовност. Од 2018 година, над 10.000 војници биле хоспитализирани поради топлотни заболувања, а неколку бази – од Гвам до Северна Каролина – биле оштетени од силни бури.
Сепак, новиот министер за одбрана, Пит Хегсет, го нарече глобалното затоплување „глупост за климатски промени“ и нареди бришење на сите референци за климата од официјалните документи на Пентагон. Во март оваа година тој забрани трошоци за климатско планирање и укина 91 истражување поврзано со климатски и социјални ризици.
Тешки последици за војската
Според податоците на Центарот за климатска и безбедносна политика, од 2022 година американската војска била ангажирана на повеќе од 230 климатски итни случаи – од гаснење пожари до спасувачки мисии по поплави и урагани.
Во базата Форт Бенинг во Џорџија, каде што температурите редовно достигнуваат над 35°C, секоја година се регистрираат десетици случаи на топлотен удар. Војската таму формираше Центар за заштита од топлина, кој разви иновативни методи за ладење на војниците, како потопување на рацете во ладна вода или обвивање со замрзнати чаршафи.
Во меѓувреме, климатските катастрофи веќе создадоа милијарди долари штети:
- Ураганот Мајкл (2018) уништи делови од базата Тиндал на Флорида, со штета од 5 милијарди долари.
- Тајфунот Мавар (2023) го погоди Гвам, оштети речиси 500 згради и предизвика поправки вредни 10 милијарди долари.
Истражувањата покажуваат дека половина од сите крајбрежни бази на САД би можеле да се соочат со редовни поплави до средината на векот – и тоа по 270 пати годишно.
Загрозена подготвеност и глобална стабилност
Воените експерти предупредуваат дека занемарувањето на климатските ризици ќе ја ослаби способноста на САД да реагираат во кризни ситуации. Топлиот и влажен воздух ја намалува ефикасноста на авионите, топлата вода ги прегрева моторите на бродовите, а топењето на Арктичкиот мраз отвора нови морски патишта – и нови геополитички тензии.
„Ова ги става нашите војници во ризик,“ вели Ерин Сикорски, директорка на Центарот за клима и безбедност. „Ако ги игнорираме климатските услови, ќе бидеме помалку подготвени – тоа е стратешки пропуст.“
Од „емисии“ кон „мисии“
Под претходните администрации, особено под Џо Бајден, Пентагон инвестираше 5 милијарди долари во климатски иницијативи – вклучувајќи хибридни воени возила и програми за енергетска ефикасност. Но, новата политика ја поништи таа насока.
„Можете да смените политика и да престанете да размислувате за климатата,“ изјави генералот во пензија Расел Оноре, „но топлината нема да престане – таа ќе ја наруши глобалната стабилност и ќе влијае на секојдневната подготвеност на војската.“
Во време кога климатските промени сè почесто ја обликуваат безбедноста и конфликтите во светот, американската армија – некогаш лидер во препознавањето на оваа закана – сега ризикува да остане неподготвена за борба со најжешкиот непријател од сите: самата клима.
Извор:The Guardian
