Како што употребата на GLP-1 лекови се шири, трговците и рестораните гледаат намалена потрошувачка, авионските компании предвидуваат заштеди на гориво, а здравствените системи очекуваат помали трошоци – додека Данска забележува пад на БДП.
Данска неодамна ја преполови прогнозата за економски раст за 2025 година, откако дојде до забавување кај компанијата Ново Нордиск – производителот на лековите Оземпик и Вегови, популарни кај луѓе кои сакаат брзо да ослабат.
Проценката за раст падна од 3% на 1,4%, главно поради послаби очекувања за фармацевтскиот гигант Ново Нордиск, откако економијата порасна за 3,7% минатата година благодарение на големиот извоз на лекови.
Овој пад делумно се должи на нагомилани залихи и зголемена конкуренција на пазарот на лекови за слабеење, вклучувајќи и намален извоз кон САД во раната 2025 година.
Оземпик – лекот за кој зборува целиот свет – има моќ не само да ги помести цените на акциите, туку и директно да влијае врз приходите, трговијата и даночните приходи на цела една земја.
Што е GLP-1?
GLP-1 (глукагон-подобен пептид 1) е природен хормон кој се лачи по јадење и го регулира шеќерот во крвта и апетитот. Лекови како Оземпик и Вегови ги имитираат неговите ефекти кај лица со дијабет тип 2 и го намалуваат лачењето шеќер од црниот дроб, забавуваат варење и создаваат чувство на ситост.
Ова чувство на ситост, заедно со намалено воспаление поврзано со инсулин, доведе до значително слабеење дури и кај луѓе без дијабет – што резултираше со голем интерес, особено од славни личности и лица кои се борат со прекумерна тежина.
Бумот на GLP-1
Во 2023 година, данскиот Завод за статистика изјави дека без продажбата на лекови, економијата би се намалила – наместо тоа, БДП порасна за 1,8%. Оваа концентрација на профит во една индустрија значи дека забавување на една компанија може да го намали растот на цела економија.
Новиот пад на прогнозите е поради послаби очекувања за Ново Нордиск, конкуренција од американската Eli Lilly, ограничувања во снабдување и притисоци на цените. Дополнително, новите американски тарифи ја ограничуваат испораката кон најголемиот пазар за Оземпик.
Во исто време, Вол Стрит гледа долгорочна можност – ако GLP-1 лековите се прифатат широко, продуктивноста и потрошувачките навики може да се променат, што ќе го зголеми БДП.
Според Голдман Сакс, овие лекови може да го зголемат БДП на САД за околу 0,4%, а во оптимистично сценарио дури и за повеќе од 1%.
Промени во навиките и индустриите
Според Walmart, кошничките на потрошувачи кои користат GLP-1 содржат „помалку производи, помалку калории“ и „блага намалена потрошувачка“.
Дури и авио-индустријата ја пресметува можната заштеда од помала просечна тежина на патниците – ако GLP-1 продолжи да се користи масовно, американските авиокомпании би можеле да заштедат до 80 милиони долари годишно на гориво.
Сѐ поголем пазар
Morgan Stanley проценува дека глобалниот пазар за лекови против дебелина ќе достигне до 150 милијарди долари до 2035, во споредба со претходната прогноза од 105 милијарди.
Тие предвидуваат дека до 2035 година, 11% од светската популација што ги исполнува критериумите ќе користи некоја форма на GLP-1 лекови, вклучувајќи 20% во САД и 10% во други земји.
Во моментов, употребата изнесува околу 3% во САД и 1% во другите земји. САД се најголемиот пазар со околу 8 милиони пациенти – бројка што може да достигне 30 милиони до 2035.
