OpenAI е највредниот приватен стартап во светот, проценет на 500 милијарди долари. Зад успехот лежи комплексна структура на сопственост и спорови околу контролата и профитот.
OpenAI во моментов е највредниот приватен технолошки стартап на планетата, со проценета вредност од дури 500 милијарди долари. Иако функционираше како непрофитна организација до пред само неколку години, денес се трансформира во корпоративен гигант кој влегува во фаза на сериозна комерцијализација.
Сепак, со целата таа вредност доаѓа и сериозна енигма: кој всушност го контролира OpenAI? Структурата на сопственост на компанијата е толку сложена што дури и многу инвеститори не можат точно да кажат кој има право да донесува одлуки, а кој има само право на профит.
Microsoft, SoftBank и прашањето за контрола
Најголемиот поединечен инвеститор во OpenAI е Microsoft, кој инвестираше повеќе од 13 милијарди долари, стекнувајќи околу 30% од правата за идна добивка. Иако ова не значи дека има контрола врз компанијата, Microsoft има огромно влијание, особено во технолошкиот развој и пласманот на производи за вештачка интелигенција преку Azure.
Во новата рунда инвестиции се вклучени и SoftBank, кој планира да инвестира над 30 милијарди долари, како и фондови како Thrive Capital и Khosla Ventures. Заедно со нив, дел од сопственоста ја држат и вработените, како и непрофитната организација OpenAI Nonprofit, која сè уште има клучен збор кога станува збор за менаџментот.
Сем Алтман на потег, а Илон Маск на суд
Извршниот директор Сем Алтман сè уште не го добил својот дел, но се очекува дека по законската конверзија, и тој ќе стане сопственик на значаен дел од компанијата. Неговата улога во трансформирањето на OpenAI од непрофитна лабораторија во корпорација со потенцијал за IPO беше инструментална.
Од друга страна, Илон Маск, еден од основачите на OpenAI, денес е во директен конфликт со организацијата чие создавање помогна. Неговата донација од 45 милиони долари од 2015 година не му даде удел во сопственост, бидејќи законски се третираше како донација, а не како инвестиција. Тој сега ја тужи компанијата, тврдејќи дека отстапила од својата првична мисија.
Огромни инвестиции во суперкомпјутери
OpenAI планира да инвестира повеќе од 1.000 милијарди долари во наредните години во развој на компјутерска инфраструктура, особено во изградба на суперкомпјутери потребни за обука на следната генерација модели на вештачка интелигенција. Огромен дел од тие пари доаѓа од Nvidia, која инвестира до 100 милијарди долари преку повеќе рунди.
Покрај инвестициите на инвеститорите, компанијата планира и значително задолжување, што значи дека сегашните акционери ќе бидат дополнително разредени со секоја нова рунда на финансирање. И покрај ова, менаџментот тврди дека побарувачката за алатки како ChatGPT ќе ги надмине сите трошоци.
Од лабораторијата до глобалната корпорација
Денес, OpenAI има околу 3.000 вработени, четири пати повеќе отколку пред две години. Компанијата се бори за таленти со гиганти како Google и Meta, а трошоците за развој постојано растат. Во исто време, ChatGPT има околу 800 милиони корисници, што го прави еден од најпопуларните дигитални производи досега.
Доколку конверзијата од непрофитна во профитна организација успее, трите клучни акционери – Microsoft, вработените и непрофитната гранка – би можеле да добијат индивидуални удели во вредност од повеќе од 150 милијарди долари. Но, со толку многу пари се поставува прашањето: дали идејата за „Вештачка интелигенција во корист на човештвото“ исчезна засекогаш во трката за профит?
