Ако некогаш сте делеле дом со повеќе од една мачка, знаете колку различни можат да бидат нивните личности. Една може да цврчи за храна, гласно да преде во скутот и да ги поздравува посетителите на вратата. Друга може да претпочита тивко набљудување од далечина.
Па зошто некои мачки стануваат разговорливи придружници, додека други изгледаат порезервирани?
Неодамнешна студија предводена од истражувачот на дивиот свет Јуме Окамото и неговите колеги од Универзитетот Кјото во Јапонија сугерира дека дел од одговорот може да лежи во гените на мачките.
Сопствениците на мачки од цела Јапонија беа замолени да пополнат прашалник за однесувањето на нивните миленици и да земат брис од образот за да обезбедат примерок од ДНК. Прашалникот опфаќаше прашања за однесувања како предење и вокализации насочени кон луѓето.
Истражувачите се фокусираа на генот за андроген рецептор (AR) кај мачките, кој се наоѓа на X хромозомот. Овој ген помага во регулирањето на одговорот на телото на хормони како тестостерон и содржи дел каде што се повторува ДНК секвенца. AR е суштински дел од биологијата на ‘рбетниците.
Најстарата форма на AR се појавила пред повеќе од 450 милиони години кај заедничкиот предок на сите ‘рбетници со вилица. AR го контролира формирањето на машките репродуктивни органи, секундарните сексуални карактеристики и репродуктивното однесување. Бројот на овие повторувања ја менува реактивноста на генот — пократките повторувања го прават рецепторот почувствителен на андрогените.
Кај други видови, вклучувајќи луѓе и кучиња, пократките повторувања во AR генот се поврзани со зголемена агресија и екстраверзија.
Меѓу 280 стерилизирани или кастрирани мачки, оние со кратката варијанта на генот AR пределе почесто. Мажјаците со оваа варијанта постигнале повисоки резултати за вокализации како мјаукање за храна или пуштање надвор. Женките со истиот генотип биле поагресивни кон странци. Мачките со подолгата, помалку активна варијанта биле посмирени, а оваа варијанта е почеста кај расите со педигре, кои обично се одгледуваат за послушност.
Припитомувањето генерално ја зголемува вокалната комуникација кај мачките, па затоа изгледа интересно што варијантата поврзана со поголема комуникација е пронајдена и кај диви видови како рисот.
Студијата не дава јасен одговор за тоа како припитомувањето влијае на општествените особини кај мачките, туку сугерира посложена слика — каде одредени карактеристики, како агресијата, сè уште може да бидат корисни, особено во стресни или ограничени услови.
Некои животни поминуваат многу време околу луѓето поради привлечноста кон нашите ресурси, наместо да се одгледуваат како придружници или фарми. Урбаните галеби се пример како близината до луѓето не секогаш ги прави животните посмирени — тие станале похрабри и поагресивни во градските средини.
Истражувачи од Универзитетот „Џон Мурс“ во Ливерпул откриле дека урбаните галеби се помалку плашат од луѓето и почесто влегуваат во караници во споредба со руралните. Во урбаните средини каде храната е ограничена, самодовербата им носи предност.
Галебите често се нарекуваат урбани негативци во британскиот печат, бидејќи ги грабнат ручеците или ги бркаат пешаците за време на сезоната на парење. Ова покажува дека животот покрај луѓето понекогаш може да фаворизира поконфронтативно однесување.
Извор: BBC
