Од Древна Грција до модерниот свет: Историјата на олимпискиот пламен

Откријте ја историјата и патувањето на олимпискиот пламен за Милано–Кортина 2026 – од палењето во Древна Олимпија до спектаклот во Сан Сиро.
epa12545818 Greek actress Mary Mina (C-R), playing the role of High Priestess, holds the flame during the rehearsal of the Olympic flame lighting ceremony for the Milano Cortina 2026 Winter Olympics at the Ancient Olympia site in southern Greece, 24 November 2025. The Milano Cortina 2026 Winter Olympics will be held from 06 February to 22 February 2026. EPA/DIMITRIS PAPAIOANNOU

Историјата на олимпискиот оган датира од античка Грција, каде свети огнови биле држани во храмовите, меѓу кои и на олтарот на Хера во Олимпија. Според митологијата, огнот го симболизира божественото присуство: во античките Олимписки игри секои четири години се палеел нов оган со цел да ѝ се оддаде почит на Зевс и другите богови.

Модерната традиција на олимпискиот пламен започнува дури во 20-от век. Првиот симболичен пламен бил претставен на Летните Олимписки игри во Амстердам во 1928 година, но идејата за штафета со факели, односно пренос на оганот преку земји, била воведена на Олимпјадата во Берлин во 1936 година.

Тоа покажува дека самата пракса на пренесување на оганот има политички и културен корен – историски поврзан со нацистичка Германија, која ја користела оваа идеја како симбол на врска со античките олимписки вредности.

Овој оган традиционално се пали на древна Олимпија, пред рушевините од храмот на Хера, користејќи огледало (параболично) кое ги концентрира сончевите зраци. Потоа следи ритуал актерки облечени според древни облеки кои ја оживуваат церемонијата и бараат благослов од богот Аполон, симболизирајќи чистота и светлина.

Што се однесува до Зимските олимписки игри во Милано–Кортина 2026, пламенот ќе биде запален на 26 ноември 2025 година во Олимпија, Грција. Потоа ќе следи деветдневен пренос низ Грција, покривајќи околу 2.200 км, низ 23 регионални единици и 36 пречекувања, пред свеченото предавање во Панатинаичниот стадион во Атина на 4 декември 2025.

На 4 декември во Атина, пламенот официјално ќе биде предаден на организаторите на Игрите Милано–Кортина. Од таму, ќе патува за Италија, каде што на 6 декември 2025 официјално ќе започне штафетата на факелот.

Во Италија, ова патување ќе трае 63 дена, ќе помине низ 60 градови, ќе вклучи 10.001 носител на факелот, и ќе помине низ сите 110 провинции на земјата. Вкупната дистанца на штафетата е околу 12.000 км.

Маршрутата низ Италија е внимателно избрана: факелот ќе помине покрај историски и културни знаменитости — како Колосеумот во Рим, каналите на Венеција, ноќните доживувања на Амалфијската обала, и уште повеќе. Факелот ќе биде во Наполи за Божиќ, а потоа ќе го дочека Новата година во Бари. На 26 јануари 2026, пламенот ќе пристигне во Кортина д’Ампецо, токму 70 години од отворањето на Олимписките игри таму (1956 година). Конечно, на 6 февруари 2026, пламенот ќе пристигне во Сан Сиро, Милано, каде ќе се одржи церемонијата на отворањето на Игрите.

Симболично, пламенот претставува повеќе од светлина: тоа е порака за единство, мир, солидарност и спортско пријателство. Пренесувањето низ Грција и Италија ја поврзува древната историја со модерните олимписки вредности и го слави богатството на културното наследство.

Исто така, изборот на голем број носители (10.001) ја истакнува идејата за вклучување и заедништво — секој кој ќе го носи факелот, на свој начин, го пренесува симболот на олимпискиот дух.

Со ова патување, олимпискиот пламен го покажува своето вистинско значење: не е само спортски ритуал, туку жив симбол на човечките идеали, способен да обединува луѓе, генерации и земји.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни