Нуклеарната закана во Европа ја разбуди потребата за приватни засолништа, откако мрежата од Студената војна беше во голема мера напуштена. За време на Студената војна, многу земји имаа подземни бункери за заштита на цивилите, но по падот на Берлинскиот ѕид, тие беа претворени во музеи или затворени. Денес, поради геополитичките тензии и растечката несигурност, приватните бункери стануваат сè попопуларни во Италија, Шпанија, Германија, Шведска и Обединетото Кралство.
Основните бункери, со површина до 10 квадратни метри, чинат од 3.000 до 5.000 евра по квадрат, што е слично на цената на модерен стан во европските градови. Тие нудат заштита од нуклеарни, биолошки и хемиски закани, со армиран бетон, радијациски отпорни врати и систем за вентилација. Премиум верзиите, кои вклучуваат дневни соби, кујни, телевизори и системи за обезбедување, можат да достигнат цени и до милион евра. Во Германија, на пример, бункерите имаат и дополнителни безбедносни функции како солзавец, а во Шведска може да се најдат засолништа со кујна и дизел генератори за околу 170.000 евра.
Најсигурната земја во Европа во однос на нуклеарна заштита е Швајцарија, која по закон мора да обезбеди засолништа за целото население. Таму има околу 9.000 јавни и 360.000 приватни бункери со капацитет за 9,3 милиони луѓе, што е речиси целата швајцарска популација. Во тек се обновувања и проширувања на овие објекти, со планови вредни стотици милиони евра.
Покрај Швајцарија, и Шведска и Финска имаат активни и добро организирани системи на нуклеарни засолништа, со илјадници објекти подготвени да примат милиони луѓе. Во Шведска, на пример, има околу 64.000 засолништа, а во Финска повеќе од 50.000, од кои голем дел се приватни.
Поради неодамнешните геополитички случувања, како инвазијата на Украина и инцидентите со руски дронови во Полска, интересот за приватни бункери значително расте. Луѓето сè повеќе се загрижени дека владините мерки не се доволни за заштита на населението, па инвестираат во сопствени засолништа за да бидат подготвени за најлошото.Мрежата на бункери од Студената војна низ Европа во голема мера е напуштена. Но, сега некои граѓани се одлучуваат за персонализирана нуклеарна заштита, додека континентот започнува со надградба на својата одбранбена инфраструктура.
Луксузни опции: ТВ, кујна… и солзавец
Премиум бункери може да чинат и до 1 милион евра. На пример, италијанската компанија Il Mio Bunker нуди 140 m² бункер со дневна соба и 40-инчен телевизор.
Во Обединетото Кралство, Burrowed LTD продава луксузни префабрикувани бункери до 181.000 евра, долги околу 16 метри. Тие вклучуваат: херметички врати, електричен грејач, резервоар за вода, кујна, кревети со складиште, соларен генератор
Во Германија, BunkerBauer нуди бункер од 9,6 m² за 79.000 евра, со видео надзор, детектори за движење, инфразвучни аларми и лансер за солзавец.
Во Шведска, за 170.000 евра можете да добиете бункер од 54 m² за шест лица, со кујна и дизел генератор.
Основачот на Nuclear Bunker Company од Шведска, Виктор Анжелиер, вели дека клиентите му се најчесто од Полска, Шведска и Холандија, и не се чувствуваат доволно сигурни со владините мерки:
„Нема доволно простор за сите цивили.“
Интересот значително се зголемил по почетокот на инвазијата на Украина во 2022 година. И последниот инцидент со руски дронови во Полска повторно го активирал интересот.
Која е најбезбедната земја во Европа во случај на нуклеарен напад?
Само неколку земји во Европа имаат активни мрежи на јавни бункери, а Швајцарија е единствената каде што постои законска обврска да обезбеди засолништа за целото население.
По 60 години од донесувањето на законот, Швајцарија има околу 9.000 јавни бункери, и 360.000 приватни бункери со капацитет: околу 9,3 милиони луѓе (целото население)
Околу 100.000 од малите засолништа изградени пред 40 години (за 7 лица) се реновираат поради застарени системи за вентилација. Тие ќе бидат заменети со поголеми јавни засолништа во програма вредна 235 милиони евра.
Некои од најголемите јавни засолништа се: Beaulieu (Лозана) и Sonneberg Tunnel (Луцерн) – првично за 20.000 луѓе, сега само 2.000
Кои други земји имаат активни бункери?
Податоци се од 2022 година, пред зачленување во НАТО. Шведска – има околу 64.000 засолништа за 7 милиони луѓе. Најголемото: Klara Shelter во Стокхолм (8.000 луѓе)
Финска – околу 50.500 бункери, 85% приватни, капацитет: 4,8 милиони луѓе
