Неодамнешното откритие на роверот Curiosity на НАСА додаде тежина на теоријата дека Марс некогаш бил многу потопла и повлажна планета – веројатно дури и способна да поддржува живот. Научниците пронајдоа сидерит, железен карбонат минерал, во неколку примероци од карпи собрани од кратерот Гејл, масивен антички слив на удар на Марс.
Сидерит обично се формира во присуство на вода и јаглерод диоксид, што покажува дека Марс некогаш имал густа атмосфера богата со CO₂. Таквата атмосфера би можела да предизвика силен ефект на стаклена градина, одржувајќи ги температурите доволно високи за да ја поддржат течната вода на површината. Ова додава нова поддршка на долгогодишните теории засновани на површински карактеристики кои личат на исушени езера, реки, па дури и потенцијални антички океани.
Тимот на Curiosity откри концентрации на сидерит до 10,5% во примероци од карпи земени од три локации во 2022 и 2023 година. Ова е големо откритие, бидејќи карбонатните минерали како сидерит претходно беа изненадувачки ретки во мисии за истражување на Марс, и покрај моделите кои предвидуваа нивното широко распространето присуство доколку планетата некогаш имала атмосфера со CO₂.
Истражувачите веруваат дека овие наслаги можеби се остатоци од јаглеродниот циклус на Марс пред милијарди години, во време кога кратерот Гејл веројатно бил исполнет со вода и бил езеро. За разлика од Земјата, на Марс му недостига тектоника на плочи, така што откако CO₂ бил заробен во карпести формации, можеби не бил рециклиран во атмосферата – што доведува до тенката, ладна атмосфера што ја гледаме денес.
„Ова може да биде клучен дел од сложувалката за разбирање на драматичната климатска промена на Марс“, рече д-р Бенџамин Тутоло од Универзитетот во Калгари, главен автор на новата студија објавена во Science. „Откритието нуди нова трага за тоа каде исчезнал јаглеродот на Марс – и зошто планетата, некогаш можеби погодна за живеење, станала толку непријателска“.
