Дигиталното евро е се поблиску до воведување. ЕУ планира да го лансира до 2028 година како официјално средство за плаќање кое би имало иста вредност како готовината. Овој проект не е само технолошка иновација, туку и обид на ЕУ да ја зајакне својата финансиска независност и да ја намали зависноста од американските платни системи.
Дигиталното евро, нова форма на електронски пари што ја развива Европската Унија, влезе во последната фаза на подготовка.
Министрите за финансии на земјите-членки неодамна се согласија за следните чекори за забрзување на целиот процес, што би можело да резултира со воведување на дигиталното евро најрано во 2028 година.
Тоа е стратешки проект кој има и силна геополитичка димензија. Целта е ЕУ да ја намали својата зависност од доминантните американски платни системи, како што се Visa и Mastercard, но и да го зајакне сопствениот финансиски суверенитет.
Дигиталното евро како одговор на ЕУ на глобалните предизвици
Носител на проектот е Европската централна банка (ЕЦБ), со поддршка на Европската комисија, која предложи законска рамка за дигиталното евро во јуни 2023 година.
Сепак, последниот збор ќе треба да го дадат Европскиот парламент и Советот на ЕУ.
„Иако напредокот беше бавен во последните две години, сега постои јасна политичка волја да се забрза целиот процес“, рече Валдис Домбровскис, европски комесар за економија.
Претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, нагласи дека дигиталното евро не е само ново средство за плаќање, туку и симбол на политичка сила и европска способност самостојно да управува со платните системи, вклучително и прекугранични плаќања.
Дигиталното евро нема да ги замени готовината, туку ќе ги надополни
Дигиталното евро би имало иста вредност како физичките пари и би функционирало како додаток на готовината и картичките. Корисниците би го чувале во дигитален паричник, апликација за мобилен телефон.
Парите би ги издавала Европската централна банка, која би водела евиденција за сопственост, што значи дека губењето на телефонот нема да значи губење на средства.
Еден од најголемите технички предизвици е да се овозможи користење на дигиталното евро дури и без интернет конекција, за да можете директно да префрлате пари од еден телефон на друг, слично како кога физички му давате пари на некого „од рака на рака“.
„Најтежно е дигиталното евро да работи и офлајн, како готовина, за да можете да префрлате пари без интернет“, рече гувернерот на Хрватската народна банка, Борис Вујчиќ.
Воведено е ограничување поради безбедноста на банкарскиот систем
Договорено е и приближно ограничување за максималниот износ на дигитално евро што граѓаните можат да го имаат во својот дигитален паричник.
Оваа одлука е важна бидејќи прекумерниот „одлив“ на пари од комерцијалните банки кон дигиталните паричници би можел да ја загрози стабилноста на кредитниот систем.
„Поентата е да не се оштети банкарскиот систем“, за луѓето да не ги повлекуваат своите заштеди од банките и да ги префрлаат директно во паричникот на централната банка, објасни Вујчиќ.
Точната граница сè уште не е дефинирана, но се очекува дека ќе биде поставена за да ги заштити банките и да ја зачува стабилноста на финансискиот пазар.
