Кога Ник Кејв ќе стапне на сцена, тоа никогаш не е „само концерт“. На 22 август, Скопје ќе го пречека еден од највлијателните уметници на последните децении – музичар, поет, писател, човек што создава митови, но и ги расклопува до коска. Она што Кејв денес го носи со себе е повеќе од музика: тоа е неговата интимна комуникација со светот, The Red Hand Files.
Што се The Red Hand Files?
Во 2018 година, Кејв започна нешто едноставно: веб-страница каде што секој може да му постави прашање. Одговорите – понекогаш кратки и духовити, понекогаш болни и долги – се претворија во еден од најискрените јавни дневници на современата уметност.
„Овие писма од луѓето не ме вратија само кон светот – тие ме научија повторно да живеам,“ напиша Кејв.
Тука не зборува рок-ѕвезда, туку човек што по смртта на неговиот син Артур (2015), а потоа и на Џетро (2022), најде нов начин да ја обработи својата болка. The Red Hand Files станаа заедничка тетратка на тагата, надежта и креативноста.
Концерт како исповед
Што може да очекува публиката во Скопје? Еден концерт на Ник Кејв е половина литургија, половина рокенрол спектакл. Гласот му е подлабок од било кога, а песните – од „The Mercy Seat“ до „Ghosteen“ – звучат како разговор со нешто поголемо од нас.
Кејв одамна не е само фронтмен. Тој е исповедник кој ги вклучува луѓето во ритуал на катарза. Публиката често не е само сведок, туку учесник – со раце што ги протегаат кон него, со солзи што не се срамат да капнат.
Личниот живот како уметничко гориво
Трагедијата кај Кејв не е скриена. Таа е трансформирана во уметност. Албумите Skeleton Tree (2016) и Ghosteen (2019) се создадени во сенката на загубата – но токму затоа звучат толку универзално.
„Губитокот не се надминува. Со текот на времето тој станува твојот дом. И таму, чудесно, можеш да најдеш и убавина,“ пишува тој во еден од своите одговори.
За Кејв, уметноста не е бегство од животот – таа е единствениот начин да се соочиш со него.
Можеме ли да го одвоиме уметникот од уметноста која ја создава?
Прашање што често се поставува: треба ли делото да се суди одделно од личноста? Кејв самиот вели дека не сака да се користи неговата платформа за политички поени или културни војни.
„Уметноста мора да остане слободна – не врзана за идеологии,“ одговори тој кога беше прашан за „cancel културата“.
Во неговиот случај, личното и уметничкото се преплетуваат толку силно, што речиси е невозможно да се раздвојат. Но токму во таа тензија лежи силата на неговото дело.
Што значи ова за концертот во Скопје?
Концертот во август нема да биде обична вечер со музика. Тоа ќе биде средба со човек што научи како да ја претвори болката во поезија, а интимниот монолог во заедничка катарза.
Скопје ќе ја види не само легендата од The Birthday Party и The Bad Seeds, туку и писателот на стотици “писма од црвената рака“ до својата публика.
