Соединетите Американски Држави ги потврдија своите позиции против територијални промени и поделби во Западен Балкан, нагласувајќи дека нема да поддржат никакви политики кои би го промениле етничкото или политичкото уредување на регионот. Одлуката е дел од Законот за овластување за национална одбрана на САД за 2026 година, потпишан од претседателот Доналд Трамп.
Документот посветува посебно внимание на евроатлантската интеграција на земјите од регионот и намалување на нивната енергетска зависност од Москва, како и на заканите што доаѓаат од злонамерното влијание на Кина. Средствата од законот се насочени кон Министерството за одбрана, Министерството за енергетика, разузнавачките програми и дипломатските активности на Стејт департментот.
Западен Балкан под посебен фокус
Законот ја истакнува важноста на шесте земји од регионот – Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Црна Гора, Северна Македонија и Србија – како плуралистички, мултиетнички региони кои се клучни за стабилноста и мирот во Европа. Вашингтон ќе продолжи да ги поддржува демократските институции и економскиот развој, за да се избегне повторно издигнување на етничките тензии од минатото.
Зависноста од руски фосилни горива и влијанието на Кина се оценети како главни фактори што ја ограничаваат независноста на земјите и нивните напори за европска интеграција. Законот предвидува санкции против поединци или политики што го загрозуваат мирот, безбедноста или територијалниот интегритет на кој било регион од Западен Балкан.
Засилен надзор и извештаи
Стејт департментот ќе поднесува редовни извештаи за активностите на Русија и Кина во регионот, анализирајќи ги нивните операции за влијание, обиди за мешање во изборите и поддршка на политички нестабилни групи. Извештаите ќе содржат и проценка на способностите на НАТО и земјите од регионот да се спротивстават на овие закани, како и напорите на САД преку фондови за борба против злонамерно влијание.
Загриженост за демократијата и регионалната стабилност
Посебно внимание се посветува на ситуацијата во Србија, каде последните парламентарни и локални избори предизвикале загриженост за демократијата. Законот го нагласува и значењето на напредокот во спроведувањето на Бриселско-Охридскиот договор меѓу Белград и Приштина, како и поддршката за продолжување на мисијата на ЕУФОР во Босна и Херцеговина.
Поддршка за економски раст и енергетска независност
Законот исто така предвидува зголемување на трговските врски и инвестициите во регионот, со цел намалување на зависноста од руски извори на енергија, диверзификација и олеснување на транзицијата кон почисти и поефикасни извори.
Соединетите Американски Држави, со поддршка од Конгресот од двете партии, ја потврдуваат својата стратегија за стабилност, демократија и отпорност на Западен Балкан во услови на геополитички предизвици.
