Недоволниот внес на вода е проблем што често се потценува, но има сериозни последици врз телото и умот. Водата не е само пијалок, таа е основен елемент за живот. Таа учествува во речиси сите физиолошки процеси: од варење и циркулација, до терморегулација и мозочна функција. Кога не пиеме доволно вода, телото реагира на различни начини, а некои од нив можат да бидат опасни по здравјето.
Првиот и најочигледен симптом дека не пиеме доволно вода е чувството на жед. Но, кога веќе сме жедни, тоа значи дека телото веќе е во состојба на недостаток. Мозокот преку хипоталамусот испраќа сигнали за жед, но истовремено се активираат и други механизми за заштита. На пример, се ослободува хормонот вазопресин, кој им кажува на бубрезите да задржат што повеќе вода, што резултира со потемна и поконцентрирана урина.
Недоволниот внес на вода влијае на мозокот и когнитивните функции. Истражувањата покажуваат дека дури и блага дехидратација може да доведе до намалена концентрација, послабa краткорочна меморија и зголемено чувство на стрес. Мозокот има потреба од соодветен проток на крв, а кога волуменот на крвта се намалува поради недостаток на течности, се намалува и снабдувањето со кислород и хранливи материи. Ова може да предизвика главоболки, замор и раздразливост.
Бубрезите, како главен филтер на телото, се особено чувствителни на дехидратација. Кога нема доволно вода, тие не можат ефикасно да ги отстранат токсините и отпадните материи од крвта. Долготрајната дехидратација може да доведе до создавање на камчиња во бубрезите, инфекции и дури и оштетување на функцијата на бубрезите.
Кожата е уште еден индикатор за хидратација. Кога телото е дехидрирано, кожата станува сува, напукната и губи еластичност. Ова не е само естетски проблем — оштетената кожа е подложна на инфекции и воспаленија. Пиењето доволно вода помага во одржување на здравјето на кожата, ја подобрува нејзината текстура и го намалува ризикот од предвремено стареење.
Дигестивниот систем исто така страда. Водата е неопходна за нормално движење на храната низ цревата. Недостатокот на течности може да доведе до запек, надуеност и нарушување на цревната микрофлора. Цревата, кога немаат доволно вода, ја апсорбираат од столицата, што ја прави потешка и посложена за елиминација.
Срцето и крвниот систем се под стрес кога телото е дехидрирано. Намалениот волумен на крвта води до пад на крвниот притисок, што може да предизвика слабост, вртоглавица и во екстремни случаи — хиповолемичен шок. За да компензира, срцето почнува да чука побрзо, а телото влегува во состојба на „бори се или бегај“, што дополнително го зголемува стресот и го нарушува нормалното функционирање.
Интересно е што телото понекогаш ја меша жедта со глад. Кога не пиеме вода, може да почувствуваме потреба за храна, особено благо, бидејќи црниот дроб има потешкотии да го претвори гликогенот во гликоза. Ова може да доведе до прекумерно јадење и зголемување на телесната тежина.
Покрај физичките симптоми, дехидратацијата влијае и на расположението. Луѓето кои не пијат доволно вода често се чувствуваат уморно, безволно и имаат потешкотии со спиењето. Ова е резултат на нарушената хормонална рамнотежа и намалената способност на телото да се регенерира.
За да се избегнат овие проблеми, потребно е да се развие навика за редовно пиење вода. Не треба да се чека чувство на жед, телото треба да се хидрира континуирано. Препорачаната количина е околу два литри дневно, но тоа зависи од возраста, телесната тежина, физичката активност и климатските услови. Во лето, при физички напор или болест, потребата за вода се зголемува.
Покрај чиста вода, хидратацијата може да се подобри и преку свежа храна богата со вода како краставици, диња, лубеница и цитрусни овошја. Треба да се внимава и на внесот на кофеин и алкохол, кои имаат диуретичен ефект и го зголемуваат губењето на течности.
На крајот, одлуката да пиеме вода не е само навика, тоа е чин на грижа за себе. Со доволна хидратација, телото функционира подобро, умот е појасен, а животот полесен. Водата е наједноставниот и најмоќниот сојузник на здравјето. И токму затоа, не заборавајте да ја пиете не само кога сте жедни, туку секогаш кога сакате да се чувствувате добро.
