Поради недостаток на време и кулинарско знаење, сè повеќе млади луѓе се откажуваат од кујната и се свртуваат кон брзи решенија – а малопродажните синџири веќе го препознаа ова како шанса за заработка.
Еуфоријата за готвење од ерата на корона стивна, а денешната генерација претпочита да избира оброци на кои не им е потребен шпорет – без разлика дали се „готови за јадење“, „готови за готвење“ или „само за загревање“. Овие производи се вистински хит меѓу Генерацијата Z, а европските трговци на мало веќе внимателно го следат трендот.
„Производи како овој растат побрзо од вкупната продажба на прехранбени производи“, рече Антон Делбар, главен економист во „Еурокомерс“, додавајќи дека готовата храна им помага на супермаркетите да го компензираат падот на потрошувачката. За помладите потрошувачи, вели тој, овој тренд не е привремен.
Професорката Кристин Јанг Хунг од Универзитетот во Гент, која се занимава со маркетинг на храна и однесување на потрошувачите, размислува слично. „Иако им се допаѓа идејата за готвење, младите едноставно не можат да ја вклопат во нивниот секојдневен живот“, објаснува таа.
Според неа, кога се земат предвид амбициите, богатиот општествен живот и едноставната пресметка на исплатливоста, готвењето честопати се покажува како губење време.
„Ако некој го цени својот час на 15 евра, а мора да оди на шопинг, да готви, а потоа да ги измие садовите – тогаш купувањето готов оброк изгледа како рационална одлука.“
Ракел, 24-годишна девојка која работи во здравствениот и велнес центарот на Универзитетот IE во Мадрид, пресметала дека готвењето не ѝ се исплати: „Нема да го поминувам малкуто слободно време што го имам за готвење. Подобро би излегла надвор и би уживала во сонцето со моите пријатели“, вели таа, жалејќи се за својот мал и скап стан во Мадрид.
Потрошувачката на готови оброци во Шпанија се зголемила за 63 проценти од 2008 до 2022 година, според податоците од компанијата Systemiq.
Сепак, многумина не се откажуваат од кујната без да се чувствуваат виновни. „Не сум горда на тоа. Готвењето е основна, па дури и медитативна активност. А фактот дека немаме време ниту енергија за тоа многу зборува за општеството во кое живееме“, вели Ракел.
Храна и градот
Според Делбар и професорот Јанг Хунг, големите градови се совршени за млади професионалци кои сакаат да одат во супермаркет за време на паузите. „Ако можеш да купиш сè готово и брзо, зошто да се мачиш да готвиш?“ прашува Делбар.
Ракел додава: „Живеам на 45 минути од работа, патувам со метро и не е лесно да носам ручек, лаптоп и торба за вежбање. Немам енергија да подготвувам оброци однапред.“
Сепак, не сите од Генерацијата Z се против готвењето. Колегата на Ракел, Ирена (28), секој ден го носи својот оброк на работа. „За мене, готвењето е момент на релаксација“, вели таа.
Готвење во ерата на Инстаграм
Младите повеќе не бараат инспирација за готвење во готвачите, туку во едноминутни видеа на социјалните мрежи. Ирена вели дека најчесто наоѓа рецепти на Инстаграм. „Моите јадења никогаш не изгледаат толку убаво, но тоа е во ред.“
Ракел признава дека овие видеа честопати ја обесхрабруваат. „Изгледаат совршено. Потоа се фрустрирам затоа што ништо не излегува толку совршено.“
Професорот Јанг Хунг истакнува дека ова е очекувано. „Храната на мрежи изгледа совршено, а тоа може да ги демотивира младите кои мислат дека не можат да го достигнат тоа ниво.“
Проблемот, предупредува професорот, е што сè помалку семејни рецепти се пренесуваат од генерација на генерација. „Многу млади луѓе никогаш не научиле основни готварски вештини – ниту дома ниту во училиште.“
Готова храна, но според совеста
Маркетерите се веќе подготвени да ги пополнат празнините во распоредот на младите луѓе. Сепак, иако брзината им е важна, членовите на генерацијата Z сè повеќе бараат поздрава и поодржлива храна.
„Вистинската иновација денес не е само да се вратат младите луѓе во кујната, туку да им се понудат готови оброци што одговараат на нивните вредности“, вели професорот.
Делбар додава дека трговците на мало сè повеќе нудат „поздрави“ и „одржливи“ опции, бидејќи знаат дека без адаптација ја губат трката.
„Ако сакате да растете, мора да одземете пазарен удел од конкуренцијата“, вели тој. „Дали супермаркетите ќе ја искористат оваа можност или ќе ја пропуштат, многу кажува за тоа каде ќе бидат за десет години.“
Ниту Ирена ниту Ракел не се целосно задоволни од моменталната понуда. Тие сакаат поголем избор за различни диети – како што е вегетаријанската – и помалку адитиви во производите.
И додека трговците на мало се обидуваат да бидат во чекор, младите луѓе сè уште експериментираат.
„Денес смислив јадење со риба, бели аспарагуси и тиква… ќе видиме како ќе испадне“, вели Ирена.
