Уште 10 европски членки на НАТО се приклучија на иницијативата „Prioritised Ukraine Requirements List (PURL)“ за време на состанокот на министрите за одбрана на алијансата во Брисел во среда, во обид да се надомести неодамнешниот пад на испораките за Украина. Оваа нова финансиска шема предвидува европските сојузници да купуваат американско оружје кое потоа се пренасочува кон Украина.
Нови податоци за воената помош на Западот за Украина покажуваат дека таа помош опаднала за 43% во јули и август во однос на првата половина од годината, според германскиот Институт „Kiel“, кој ги следи воената и финансиската поддршка за Киев.
PURL е клучен за исполнување на ветувањата на Европа и Канада дека ќе преземат поголем дел од товарот за обезбедување на безбедноста на Украина, додека таа сè уште се брани од руската инвазија во цел обем.
„Знаеме што е потребно на Украина за да остане цврста во борбата, и некои од тие работи може да ги обезбеди само САД — на пример, пресретнувачките ракетни единки за системите Patriot“, изјави генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, и додаде:
„Тоа е единствена воена поддршка што само САД можат да ја дадат. Затоа ни треба иницијативата PURL — листа на она што Украина го бара, а што може да дојде само од САД и што ќе го финансираат сојузниците.“
Пред состанокот, само шест земји — Холандија, Данска, Норвешка, Шведска, Канада и Германија — беа дел од PURL шемата, но во среда уште 10 земји ѝ се приклучија на иницијативата по притисок од НАТО и САД.
„Денешните очекувања се дека уште повеќе земји ќе донираат повеќе — ќе купуваат повеќе за да ја поддржат Украина и да го доведат овој конфликт до мирно решение“, рече американскиот секретар за одбрана, Пит Хегсет, на новинарите.
Потекло и опсег на PURL
Механизмот PURL има за цел да обезбеди предвидлив тек на смртоносна и несмртоносна помош за Украина, вклучувајќи противвъздушна одбрана, наведува Euronews.
По состанокот на Контакт групата за одбрана на Украина, на кој присуствуваше и украинскиот министер за одбрана Денис Шмигал, Германија најави пакет помош вреден 2 милијарди евра, вклучувајќи противоклопно оружје и средства за системи Patriot.
Јакнење на одбраната на воздушниот простор
На состанокот во среда, сојузниците на НАТО се согласија значително да ги зајакнат капацитетите за одвраќање, за поефикасно справување со зголемените дронски упади и прелети на руски авиони над териториите на повеќе НАТО држави.
Министрите за одбрана од 32 членки на алијансата разговараа за мерки против дронови, по низата инциденти со нарушување на воздушниот простор во Полска, Естонија, Романија и Данска.
Овие инциденти — за кои некои ги ставаат на товар на Русија — го забрзале развојот на дискусиите за вклучување нови технологии во одбранбената стратегија и механизмите за одвраќање на НАТО.
Поради тоа, прашањето стигна и до врвот на агендата на ЕУ за одбрана, каде Европската комисија побара изградба на „ѕид против дронови“ да се финансира како приоритет.
Во својот „Патоказ за одбранена подготвеност“, кој официјално требаше да биде претставен денес, извршното тело на ЕУ проценува дека овој ѕид може да биде „целосно функционален“ до крајот на 2027 година.
И НАТО и ЕУ, сепак, инсистираат да не се дуплираат напорите и да постои јасна поделба на работата, иако 23 од 27 земји-членки на ЕУ истовремено се и членки на НАТО.
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, рече дека, напротив, двете организации „ги користат предностите една на друга“.
„Имаме доволно обврски, не сакаме да правиме она во што другата е подобра. Ви го гарантирам тоа“, истакна тој, нагласувајќи блиска соработка со функционери на ЕУ, вклучувајќи ја претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, шефицата за надворешна политика Каја Калас и комесарот за одбрана Андриус Кубилјус.
Калас, која претседаваше со состанокот на министрите за одбрана на ЕУ во среда вечерта каде беше претставен патоказот, исто така нагласи дека ЕУ и НАТО треба „меѓусебно да се надополнуваат“.
„Секако, воени планови доаѓаат од НАТО, тоа е сосема јасно. Но набавките мора да ги вршат земјите членки. Значи земјите мора самите да купуваат она што е потребно за да се исполнат целите на НАТО по односу на способностите. Ние се обидуваме да им помогнеме во тоа“, рече фон дер Лајен.
Лидерите на ЕУ, кои ќе се соберат следната недела на самит во Брисел, треба да нагласат дека е итно да се развијат противдронските и противвъздушните системи, според нацртот на заклучоците до кој имал увид Euronews.