На Правниот факултет „Јустинијан Први“ при УКИМ денеска универзитетската професорка Весна Мојсова-Чепишевска одржа промоција на електронското издание „Инструменти на меѓународното космичко право“, во превод на Александар Ташковски.
-„О, еве ја таа проста земја од грч и од чекање / Што ги научи и ѕвездите да шептат на Македонски / А никој не ја знае.“ Така пееше Анте Поповски во далечната 1964. По 60 години, во 2024. со излегувањето на издание „Инструменти на меѓународното космичко право“, во превод на Александар Ташковски, а под патронство на Меѓународното космичко движење (МКД) од Битола, се потврди дека ѕвездите не само што шептат, туку веќе и зборуваат на македонски. Страста на поетот се отелотвори во ова издание кое е потврда за успешноста на Македонските студенти за истражување и развој од космосот (МК-СИРК) со седиште во Скопје, рече Мојсова-Чепишевска.
Како што нагласи таа, според податоците што Александар Ташковски ги доби од матичната библиотека на ООН (која го направила истото истражување што веќе претходно го направил и самиот Ташковски и тоа преку Index translationum на УНЕСКО и која дојде до истиот заклучок како тој на Ташковски), македонскиот е првиот превод воопшто од кој било од официјалните јазици. Сега ја чекаме само уште официјална потврда од ООН.
– Уште некаде во 1948 година, Блаже Конески ќе констатира: „Нашиот јазик се кове најмногу во ковачницата на преведувањето“. Така што ова издание е само уште една потврда за тоа како македонскиот јазик се кове токму преку изнаоѓањето на најсоодветни решенија и изрази при преводот на тоа меѓународно космичко право, како се кове нашиот македонски јазик преку јасноста и пристапноста на сложената правна и научна терминологија што ја содржи ова дело. Допрва ова издание може да стане предмет на сериозни јазични проучувања, истакна Мојсова-Чепишевска.
Од друга страна, како што напомена универзитетската професорка, ако ја прифатиме мислата на Лудвиг Витгенштајн која гласи: „Границите на мојот јазик ги означуваат границите на мојот свет“, тогаш, и границите на македонскиот јазик преку овој превод фигуративно кажано добиваат и космички димензии т.е. го освојува и самото космичко пространство.
– Радува фактот дека овој превод на македонски е седми по ред. Седумката како број носи длабоки симболички пораки. Магичноста на бројот седум лежи во тоа што таа се гледа како збир од светата тројка и потполната четворка, Во името на верувањето на бројот три како најсовршен, претставен преку триаголникот, симболот на врховниот Бог кој ја носи идејата за трипартитноста на космосот и светот по вертикала (Горна, Средна и Долна Земја или Небо, Земја, Подземје), се надоврзува и бројот четири кој, како симбол на врховниот Бог на бурата, претставува идеална потполна структура, олицетворена во правдата. И додека тројката е дел од паганските триглави божества како Триглав кај Словените и во паганската божествена тријада олицетворена во христијанското свето Тројство, како и од троичната симболика претставена низ поколенијата – татко, син, внук, четворката активно учествува во митовите за создавањето на космосот, создавањето на светот и ориентацијата во нив, преку страните на светот (исток-запад-север-југ), четирите годишни времиња, пролет-лето-есен-зима, четирите основни правци, горе-долу-лево-десно, кажа Мојсова-Чепишевска.
Според неа, Александар Ташковски со својата упорност, со својата посветеност направи нешто скоро невозможно, а тоа е македонскиот превод како седми по ред еднаш да биде да биде рамо до рамо до/со оригиналите на кинески, англиски, француски, руски, шпански и арапски, како официјалните јазици на ООН на кои се изготвуваат сите меѓународни договори, конвенции, резолуции и инструменти. Значи седмиот е македонскиот (како превод од англиски со дополнителна споредба на кинеското и шпанското издание). И тој е првиот на кој е направен воопшто превод на книгата „Инструменти на меѓународното космичко право“.
Во завршницата на излагањето, Мојсова-Чепишевска наопомена и дека промоцијата на македонското издание „Инструменти на меѓународното космичко право“ е и во годината на два големи јубилија за македонистиката, 100 години од првиот буквар АБЕЦЕДАР и 80 години од македонската азбука.
-Па нека зборуваат ѕвездите на македонски. И космичкото право нека одекнува и на македонски, поентираше универзитетската професорка
