Церемонијата во Куала Лумпур, каде што Тајланд и Камбоџа потпишаа договор, привлекла внимание главно поради присуството на поранешниот американски претседател Доналд Трамп. Неговото влијание доминираше на настанот – неговиот говор беше најдолг и исполнет со суперлативи, а двајцата премиери беа опишани како „историски личности“.
Трамп се потсети дека се вклучил во решавањето на граничниот конфликт додека бил на голф терен во Шкотска, нагласувајќи дека мирот е „поважен од било која голф партија“. Тој ја искористи церемонијата за да ја продолжи својата кампања како „голем мировен посредник“, тврдејќи дека неговата администрација „завршила осум војни за осум месеци“.
Но што всушност значи договорот што Трамп го нарече „Куала Лумпурски мировен договор“?
Двете држави веќе во јули се согласиле на прекин на огнот. Притисокот од Трамп помогнал или барем го забрзал потпишувањето на официјалниот документ. Според деталите, станува збор за ограничен напредок: двете страни се договориле да повлечат тешко вооружување од спорната граница, да формираат привремен набљудувачки тим и да воспостават процедури за отстранување на мини и за заедничка борба против измамнички центри.
Тој договор е чекор напред, но историските разлики во толкувањето на границата остануваат нерешени, со ризик од повторни конфликти. Тајландскиот министер за надворешни работи, Сихасак Пуанкеткеов, го опиша договорот со долг и формален назив „Заедничка декларација на премиерите на Тајланд и Камбоџа за резултатите од нивниот состанок во Куала Лумпур“, додавајќи дека можел да го нарече само „пат кон мир“. Ова е далеку поумерено од Трамповите изјави.
Камбоџа, пак, беше поентузијастична, користејќи ја можноста да привлече меѓународно внимание за својот спор со Тајланд, кој дури го однесе пред Меѓународниот суд на правдата. Премиерот на Камбоџа, Хун Манет, јавно го фалеше Трамп, дури го предложи за Нобелова награда за мир, додека премиерот на Тајланд, Анутин Чарвиркул, беше попретпазлив поради домашниот притисок да не направи големи уступки.
И Тајланд и Камбоџа ја ценат американската поддршка, иако Тајланд традиционално инсистира дека граничниот спор треба да се реши самостојно. Најголемиот дел од регионалните актери во Југоисточна Азија гледаат на присуството на Трамп како симболичен чекор кон стабилност, бидејќи регионите се силно зависни од американскиот пазар, особено по тензичната година со високи тарифи и долги преговори со САД.
Иако Трамп не останува на самитот, неговото присуство од само 24 часа се смета како доволно за да се врати дел од стабилноста и довербата меѓу двете држави. Договорот е ограничен, но покажува дека меѓународниот притисок и медијацијата, дури и од еден поранешен претседател, може да забрзаат дипломатски решенија во региони со долгогодишни спорови.
