Македонија има намера да увезува 18 видови неопасен отпад, меѓу кои метали (обоени и необоени), калај, железо, цинк, челик, олово, алуминиум, како и јадење маст и масло, хартија, картон и стакло. Министерството за животна средина ја објави оваа листа, која ќе биде доставена до Европската комисија.
Следната фаза вклучува проценка од Европската комисија за тоа дали земјата ги исполнува еколошките стандарди за управување со овој отпад, што ќе одреди дали ќе биде вклучена во листата на земји кои можат да вршат увоз.
Од 2027 година, ЕУ воведува построги правила за извоз и транзит на отпад, со генерална забрана за извоз во земји кои не се членки на ОЕЦД. Исклучок ќе има само за земји што ќе докажат капацитет за еколошки управувано рециклирање.
Дополнително, од ноември 2026 до мај 2029 година, ќе има целосна забрана за извоз на пластичен отпад, вклучително и неопасниот. По тој период, земјите кои сакаат да увезуваат пластика ќе мораат да докажат дека можат да управуваат со неа без еколошки последици.
Екологистите во Македонија предупредуваат за опасноста од внесување и на опасен отпад, барајќи построги контроли на граничните премини. Тие укажуваат на ризиците од токсични супстанции кои можат да влијаат врз здравјето на граѓаните, посочувајќи дека при согорување на одредени материјали се ослободуваат канцерогени супстанции.
Европа произведува повеќе отпад отколку што може да рециклира. Според податоците на Европската комисија, секој жител на Европа создава околу пет тони отпад годишно, а само 38% од него се рециклира.
Во 2021 година, ЕУ произвела 16,13 милиони тони пластичен отпад, но само 6,56 милиони тони биле рециклирани. Половина од пластичниот отпад се извезува во земји надвор од ЕУ, а вкупниот извоз на сите видови отпад достигнал 33 милиони тони, главно завршувајќи во Турција, Индија и Египет.
Дали Македонија ќе стане дел од системот за рециклирање или ќе се соочи со еколошки ризици – одлуката останува во рацете на Европската комисија.
