ТРН препорачува

Кралицата на планината – Нераскажаната приказна на Лакпа Шерпа

Хероината на нашиот век која ги покори највисоките врвови, но и најтешките лични битки

Во едно од најзаборавените села во Непал, каде жените не ги имале ни најосновните права – правото на образование, на глас, на избор – се родила Лакпа Шерпа. Во оваа рурална заедница, секоја жена била лишена од можноста да се развие, да се еманципира, да ги оствари своите соништа. Во ова сурово опкружување, Лакпа доаѓа на свет на денот наречен по среда, и како традицијата налагала, го добива своето име според денот на раѓање – Лакпа. Сите во нејзиното село се презивале Шерпа, презиме што со текот на времето станало синоним за водич и носач на товарите на странските алпинисти кои доаѓале да ги покорат Хималаите.

Но, ова е приказна за една жена која одбива да биде само обична фигура на маргините, која одбива да ја носи тежината на другите без да остави свој сопствен белег. Лакпа Шерпа не само што ќе го освојува Еверест, туку ќе ги освои и срцата на сите оние што ја слушаат нејзината храбра приказна.

Лакпа, како дете од едно од најсиромашните села во Непал, растела во општество каде жените се гледале само како работна сила, без вредност надвор од домот. Нејзината мајка ја сметала за „премногу робустна“ за девојка, но она што другите го виделе како маана, Лакпа го претворила во своја предност. Таа од мала се гледала себеси како „природна девојка“ – жена на која не и се потребни општествените норми да ја одредуваат.

Додека мажите од нејзината заедница добивале работа како водичи и носачи на алпинисти од западните земји, Лакпа не чекала својата шанса да биде признаена. Со исто толкава жед за авантура како и мажите, таа ги исекла своите коси, се преправила во момче и се приклучила на експедициите како носач. Така почнала нејзината фасцинантна приказна на освојувањето на највисоките врвови, и тоа во време кога малку жени, особено од такви заедници, добивале каква било можност за личен развој.

Но, Лакпа не застанала тука. Таа станала првата жена која 10 пати се искачила на врвот на Еверест, и во светот на алпинизмот, каде мажите доминираат, ја заслужи титулата Кралица на планината. Нејзините подвизи не се само доказ за нејзината физичка сила, туку и за нејзината непоколеблива волја и одлучност да се бори против сите пречки – општествени, лични и физички.

Филмот на режисерката Луси Вокер, „Кралицата на планината“, ја претставува Лакпа Шерпа во нејзиното полнолетие – не само како извонредна планинарка, туку и како жена која преживеала насилство и угнетување. Соочена со суровиот свет на непалското општество и со сопствената борба за слобода во врска со насилниот маж, Лакпа не дозволила нејзината приказна да биде само за тоа. Таа успеала да се искачи и над највисоките планини, но и над темните сенки на личната болка.

„Мојот живот ме повреди,“ вели Лакпа во филмот. „Еверест ми ја лечи душата.“ Овие зборови зборуваат за жената која нашла сила таму каде што многумина би паднале. Во секоја своја победа на врвот, Лакпа не само што освојува нов рекорд, туку освојува и своја лична слобода, борејќи се за своето право да биде своја, независна и храбра.

Нејзината приказна е инспирација за сите жени, за секоја жена која некогаш почувствувала дека светот и ги одзема правата, дека општеството ги одредува нејзините граници. Лакпа Шерпа покажа дека планините не се само за освојување – тие се место каде жената може да си ја врати својата моќ, својата храброст и својата слобода. Кралицата на планината е доказ дека жените, и покрај сите пречки, се способни да бидат хероини на своето време, водени од сопствената сила и одлучност.

е-Трн да боцка во твојот инбокс

Последни колумни