Ова се само дел од неправилностите што ги објави CRTA, врз основа на работата на своите набљудувачи на изборите одржани во неделата.
Во своето обраќање во неделата вечерта, српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека Српската напредна партија остварила убедлива победа во Зајечар, а дека резултатот бил „тесен“ во Косјериќ. Сепак, опозицијата не ги признава резултатите поради бројните прекршувања на изборните процедури што се случиле на денот на изборите. Два дена по локалните избори во Зајечар и Косјериќ, сè уште се изнесуваат примери за неправилностите што набљудувачите на CRTA ги евидентирале во двата града.
„Во Косјериќ, CRTA регистрираше дури 20 различни видови инциденти за време на изборниот ден. Најчесто регистрираниот вид инцидент беа сомнителни возила што ги посетуваа гласачките места – појава забележана на околу 40 проценти од гласачките места. На секое петто гласачко место, УВ ламбите и спрејот не беа правилно користени“, се наведува во извештајот на CRTA.
„На 14 проценти од гласачките места беа забележани сомнителни собирања во близина на избирачките места, што укажува на можна изборна корупција. Нелегално присуство на трети лица беше регистрирано на 10 проценти од гласачките места. На 14 проценти од местата гласачите не гласаа лично, беа водени паралелни записи и беа фотографирани гласачките ливчиња. На секое четврто гласачко место во Косјериќ биле регистрирани најмалку четири различни видови инциденти“, се вели во соопштението, со дополнување дека CRTA поднела пријава до полицијата, бидејќи нејзини набљудувачи во Косјериќ добивале закани и биле изложени на провокации, вклучително и телефонски вознемирувања и заплашувања.
Во однос на ситуацијата во Зајечар, CRTA наведува дека состојбата била уште полоша.
„Фотографирање на гласачки ливчиња зад параван (33 проценти), водење паралелни записи (26 проценти), некористење на УВ ламби или спреј (22 проценти). Гласање без валиден документ и случаи кога гласачите не биле пронајдени во списокот се регистрирани на 14 проценти од гласачките места. Закани и напади врз набљудувачите на CRTA се забележани на 12 проценти од гласачките места во Зајечар“, се вели во извештајот.
„Сомнителни собирања се регистрирани на седум проценти од гласачките места, што повторно укажува на можно корумпирање на изборниот процес и нелегално присуство на трети лица. На некои избирачки места биле евидентирани најмалку четири, а на некои дури и девет различни видови инциденти. Паралелни записи на гласачи се воделе пред 16 проценти од гласачките места со цел организирано, колективно гласање.“
Поради сето ова, CRTA смета дека изборите одржани во неделата не биле ниту слободни, ниту фер.
Раша Недељков за текот на изборниот ден
Директорот на програмата на CRTA, Раша Недељков, беше гостин во „Дневник“ на Нова С, каде што изнесе детали за текот на изборниот ден во Зајечар и Косјериќ, како и за следните чекори.
„Изборите не се завршени. Сега следи третата фаза во секој изборен процес, кога партиите или кандидатите имаат право правно да ги заштитат своите резултати или да побараат повторување на изборите на избирачки места каде што имаат докази за прекршување на процедурите. Роковите за овие дејствија сè уште течат, сè додека градската изборна комисија во Зајечар не ги објави конечните резултати. Дотогаш, изборниот процес формално не е завршен“, изјави Недељков.
„Во самите избирачки места, покрај тоа што не се користеше спреј за контрола, ниту УВ ламба, не се вршеше потврда на идентитетот на гласачите. На некои места, на ист гласач му беше дозволено да гласа повеќекратно. Имаше присуство на трети лица, мешање од т.н. квази-набљудувачки мисии во работата на избирачките одбори, купување на гласови, повреда на тајноста на гласањето и фотографирање на ливчињата. На некои избирачки места регистриравме дури девет различни неправилности“, нагласи тој.
Според него, целта била во избирачките места да се покаже „ред и дисциплина“, додека притисоците и нерегуларностите се спроведувале надворешно.
Квази-набљудувачи поврзани со СНС
„Квази-набљудувачки мисии, кои медиумите ги поврзаа со СНС преку истражувања, на над 70 проценти од избирачките места во Косјериќ директно се мешале во изборниот процес – контролирале и давале инструкции на членовите на избирачките одбори“, додаде Недељков.
На прашањето кој победил во Косјериќ, а кој во Зајечар, тој изјави дека победиле сите граѓани кои ѝ се спротивставиле на машинеријата на притисок, заплашување и уцени.
Недељков објасни дека улогата на CRTA како набљудувачка мисија е да постапува совесно, и дека податоците се објавуваат јавно дури кога се сигурни и проверени.
„Нашата цел не е да бидеме први, туку да бидеме точни. Кога ќе добиеме веродостојни информации, веднаш ги објавуваме, за граѓаните да можат да носат заклучоци врз основа на факти“, изјави тој, нагласувајќи дека CRTA работи во јавен интерес и не е дел од никакви политички пресметки.
Грешка на опозицијата или не?
На прашањето дали опозицијата згрешила што прерано прогласила победа, имајќи предвид дека обработила 80 проценти од гласовите и имала 36 гласа предност, Недељков одговори дека, ако недостасуваат резултати од едно, две или три избирачки места, не може да се излезе јавно со конечна оценка – може само да се претпоставува.
„CRTA не се занимава со претпоставки. Ние соопштуваме само факти“, заклучи Недељков.
Извор: Nova.rs