Според извештајот Health at a Glance 2025 на ОЕЦД, просечната годишна консумација на алкохол во 2023 година достигнала 8.5 литри чист алкохол по жител.
Шест земји од ЕУ имаат потрошувачка пониска од овој просек. Најниски нивоа бележи Грција, со 6.6 литри по глава на жител. На спротивниот крај се Романија, Португалија и Летонија, со преку 11.5 литри годишно.
Во изминатата деценија повеќето држави забележале опаѓање на консумацијата на алкохол. Белгија и Литванија имаат најголеми намалувања – повеќе од 2.5 литри по жител. Но во Португалија, Шпанија и Романија се регистрира раст од најмалку два литри.
Европската унија останува регион со највисока консумација на алкохол во светот. Според Светската здравствена организација (СЗО), тоа е и регионот во кој ракот е водечка причина за смртност. Пиењето алкохол е поврзано со зголемен ризик од повеќе видови рак – на уста, грло, црн дроб, дебело црево и гради.
Во 2023 година, 27% од лицата над 15 години во земјите на ОЕЦД пиеле големи количини алкохол за краток период барем еднаш месечно. Грција, Ирска и Шведска имаат највисоки стапки – над 40% од населението пријавило месечно „пијанство во налет“. Најниски стапки (под 15%) се забележани во Унгарија, Словенија и Хрватска.
Дали младите почнуваат да пијат порано?
Според податоците на ОЕЦД, процентот на 11-годишници кои пиеле алкохол се зголемил од 4% на 5% меѓу 2018 и 2022 година. Во просек, 5% од 11-годишници и 15% од 13-годишници пиеле алкохол во последниот месец.
Во ЕУ највисоки стапки кај 11-годишниците (10% или повеќе) се забележани во Чешка, Франција, Унгарија, Бугарија и Романија. Раното започнување со алкохол е поврзано со посериозни ризици по менталното здравје, поголем пад на когнитивните функции и зголемена веројатност за прекумерна консумација во зрелоста.
Меѓу 15-годишниците, највисоки стапки на повторно опивање (преку 35%) се регистрираат во Данска, Унгарија и Бугарија. Португалија има најниска стапка – под 10%.
Дали полот има влијание врз пиењето?
Животната распространетост на опивањето кај адолесцентите генерално се намалува. Овој тренд се стабилизира кај момчињата (22% и во 2019 и во 2022 година), но се влошува кај девојчињата – од 19% во 2018 на 22% во 2022 година. Во поголемиот дел од ЕУ земјите, сепак, момчињата почесто пријавуваат дека биле пијани повеќе од еднаш.
За справување со малолетничкото пиење, многу држави воведуваат регулаторни мерки за ограничување на достапноста на алкохол и намалување на неговото маркетинг присуство. Белгија неодамна го усвои Акцискиот план за алкохол 2023–2025, со кој се забранува продажба на алкохол преку автомати, на бензински пумпи покрај автопатите од 22 до 7 часот, како и во болници.
Извор: Euronews
