На 1 ноември 1895. во Берлин, во Винтергартен Вариете, за прв пат се прикажуваат филмови во движењ епред публика. Неколку недели подоцна, во Париз, неколку десетици луѓе гледаат на белото платно. Пред 130 години, со изумот на киното започна културна револуција. Но, каде всушност започна – во Германија или во Франција?
Германски почетоци
На 1 ноември 1895, Макс и Емил Склaдановски прикажуваат свои филмови пред публика. Кратки секвенци од акробати, танчери и сцени од секојдневниот живот го фасцинираат гледачот. Секој филм траел околу 20–30 секунди, а приказот бил дел од платената програма на вариеетето.
Техничката иновација овозможена со коиното користела две филмски ленти кои се проектирале наизменично. Ова беше првата јавна проекција на филм во Германија. Макс бил техничкиот мозок и визионер, додека Емил се занимавал со продукцијата и организацијата.
Француско наследство
Неколку недели подоцна, на 28 декември 1895, во Салон Индјен во Големата кафана близу Операта Гарниер во Париз, околу 30 посетители плаќаат билет за да гледаат проекција на десет кратки филмови. Сите се снимени од Auguste и Louis Lumière. Најпознатите сцени се „Работници кои излегуваат од фабрика“ и „Воз кој влегува во станица“ – а многумина гледачи се повлекуваат назад убедени дека возот оди право кон нив.
Француското двојство ја развило уредната комбинација од камера, копир и проектор, наречена синематограф. Првата затворена проекција се одржала на 22 март 1895.
Историчарот и директор на Филмскиот фестивал во Кан, Тјери Фремо, смета дека вистинските „изумители на биоскопот“ се француските браќа Лимиер. Сите претходници биле ко-изумители, но јавната проекција и систематизацијата на технологијата се должат на нив.
Браќата Лимиер снимиле преку 2.000 кратки филмови, а уште 120 мини-причи од околу 50 секунди биле откриени неодамна во нивниот институт во Лион.
