Општествената одговорност има две важни димензии: однесувањето на граѓаните и политиките на државата. Еве кои се земјите што водат на двете полиња.
Каде граѓаните се најподготвени да помогнат?
Според глобалниот извештај World Giving Index, најдарежливите народи не се нужно најбогатите. Веќе петта година по ред, Индонезија е на врвот, со 84% од граѓаните кои редовно донираат и над 60% кои волонтираат. Таму културниот концепт „gotong royong“ (меѓусебна помош) е длабоко вкоренет.
Следи Кенија, каде 76% од граѓаните помагаат на непознати, а половина од нив донираат. Концептот „harambee“ (заедно во единство) ја одржува силата на заедницата и покрај економските предизвици.
Во првите десет се и Замбија, Мијанмар, Сиера Леоне, Украина, како и САД, Австралија и Нов Зеланд. Особено се истакнува Украина, која во услови на војна покажува силна внатрешна солидарност.
Кои држави имаат најодговорни јавни политики?
Ако ја гледаме одговорноста преку јавните политики, лидерите се претежно европски. Според Environmental Performance Index, Данска е предводник во чиста енергија, одржливо земјоделство и ниска емисија на CO₂. Потоа следат Велика Британија и Финска.
На пошироко ниво, Индексот за општествен напредок (SPI) ги става Норвешка, Данска и Финска на врвот – благодарение на квалитетното образование, здравство, еднаквост и лична безбедност.
Според SDG индексот (за одржлив развој), најнапредна е Финска, следена од Шведска, Данска, Германија и Австрија. Овие земји речиси целосно ги исполнуваат целите за здравје, образование, еднаквост и климатски акции.
Данска и Финска се и меѓу најмалку корумпираните земји, што е дополнителен показател за одговорност и транспарентност.
Кои се истакнуваат на двете полиња?
Финска, Данска, Норвешка и Шведска покажуваат дека е можно да се комбинираат и одговорни институции и активни граѓани. Тоа се општества со силна традиција на правна држава, квалитетно образование и висока колективна свест.
Од друга страна, Индонезија, Кенија и Украина се примери за моќна граѓанска солидарност, дури и кога државниот апарат не е силен – таму граѓаните ги пополнуваат институционалните празнини со лична иницијатива.
Солидарноста како моќ во време на криза
Општествената одговорност се мери особено кога е тешко – било да помагаме на непознат, да рециклираме, да гласаме за еднаквост. Земјите што се најуспешни во ова не се само економски силни, туку солидарни, правични и визионерски.
А тоа не зависи од БДП или геополитика – туку од секојдневните избори кои ги правиме како граѓани, заедници и држави.
