Алиса Вајдел, една од водечките фигури на Алтернатива за Германија (AfD), повторно се наjде во центарот на политичката внимание по извонредно добриот резултат на нејзината партија на предвремените парламентарни избори. AfD освои 19,9 проценти од гласовите, со што се постави како втора најсилна политичка сила во земјата, зад демократската унија (CDU/CSU), која доби околу 30 проценти поддршка.
Вајдел (45), која често се опишува како нетипична претставничка на десницата, политичкиот раст го започнала како економист со докторат по кинески, а пред да се посвети на политиката работела во финансискиот сектор за Goldman Sachs и Allianz Global Investors. Со партнерката, филмската продуцентка родена во Шри Ланка, одгледува две посвоени деца, што е во контрадикција со конзервативните семејни вредности што ги промовира AfD.
Но, токму поради нејзиниот профил и настап, многу аналитичари сметаат дека таа е клучна фигура во напорите на партијата да привлече поширока изборна база.
Критики и поддршка: Вајдел помеѓу прагматизмот и идеологијата
Критичарите на Вајдел ја опишуваат како опортунистка, додека нејзините поддржувачи ја истакнуваат нејзината смиреност и способноста да ја претстави AfD како сериозна политичка алтернатива. “Таа може подобро да допре до пошироката јавност од типичен AfD член, до средната класа и буржоазијата”, оценува Оливер Лембке, политолог од Универзитетот во Бохум.
AfD го искористи незадоволството на граѓаните од владата на канцеларот Олаф Шолц, чија коалиција ја изгуби довербата на јавноста поради економската стагнација и проблемите со енергетската транзиција. Сепак, иако AfD бележи пораст на популарноста, партијата сè уште останува исклучена од потенцијални коалициски комбинации на сојузно ниво, бидејќи другите партии одбиваат да се здружат со неа.
Историја и идеолошки насоки
Вајдел потекнува од семејство кое имало значајна политичка историја – нејзиниот дедо од таткова страна бил истакнат нацистички судија, а семејството било протерано од Шлеска, која сега е дел од Полска, по Втората светска војна. Таа сама се приклучила на AfD во 2013 година, почнувајќи поради противењето на финансиското спасување на земјите во криза во еврозоната. Од тогаш партијата преминала низ значајна идеолошка промена, станувајќи силно насочена кон прашања на миграција и суверенитет.
Вајдел е скептична кон климатските промени и поддржува намалување на даноците, укинување на минималната плата и намалување на државниот апарат. Таа исто така ги поддржува построгите мерки против нелегалната имиграција, нагласувајќи дека големиот прилив на мигранти во последните години предизвикал економски и социјални проблеми.
Иднината на AfD по изборите
И покрај силниот изборен резултат, AfD сè уште се соочува со предизвици поврзани со перцепцијата на партијата и нејзината политичка изолација. Сепак, аналитичарите предупредуваат дека продолжувањето на трендот на незадоволство од владејачката елита би можело долгорочно да ѝ помогне на оваа десничарска опција.
Тоа го смета и сама Вајдел.
“Ние го удвостручивме бројот на гласовите, додека другите изгубија половина од своите”, им изјави таа на своите возбудени поддржувачи по објавата на првичните резултати вчера вечер. “Ако почетните резултати се точни, тогаш знаеме што можеме да очекуваме”, додаде таа.
“Ако, сепак, CDU го издаде својот програм и соработува со левицата, можам да ве уверувам дека следните избори ќе дојдат побрзо отколку што се очекува – и тогаш ќе ја престигнеме CDU како најголема партија”, додаде.
Ќе успее ли AfD да ги надмине тековните политички бариери и да стане дел од владејачката структура во Германија, останува прашање за идните изборни циклуси. Со Алиса Вајдел на чело, партијата продолжува да гради имиџ кој ги комбинира популизмот и професионализмот, привлекувајќи се поширок круг на избирачи.
