Светските климатски цели ќе останат „надвор од дофат“ ако не се намалат драстично емисиите поврзани со начинот на живот – предупредува нов извештај на истражувачкиот институт Hot or Cool од Берлин.
Истражувањето опфати 25 земји од различни нивоа на доход и откри дека жителите на богатите држави имаат карбонски отпечаток од животниот стил и до 17 пати поголем од дозволеното за да се постигнат целите од Парискиот договор.
Најбогатите земји најголеми загадувачи
САД се на врвот на листата, со емисии 17 пати над климатските цели. Следуваат Австралија и Канада. Од земјите во ЕУ, Италија е најлош загадувач, со животни емисии 7,5 пати над лимитот, потоа Германија, Португалија и Естонија. Дури и Грција, која има најниски просечни емисии меѓу богатите држави, сепак ги надминува целите за повеќе од пет пати.
„Голем избор“ за владите
„Јаглеродниот буџет е толку мал што владите ќе мора да избираат – или да ги задоволуваат општествените потреби или да ги ублажуваат климатските промени, ако итно не преземат драстични мерки“, вели д-р Луис Акенџи, директор на Hot or Cool Institute и главен автор на извештајот.
Според него, климатската и социјалната криза се неразделни – со емисиите и нееднаквоста кои се меѓусебно засилуваат.
Кои животни промени најмногу помагаат?
Извештајот наведува три главни области каде треба да се намали прекумерната потрошувачка:
Исхрана: Премин кон растителна или планетарна исхрана може да намали 1.000–2.500 кг CO₂ годишно по лице.
Транспорт: Откажување од приватни автомобили и користење јавен или активен транспорт може да заштеди над 1.000 кг CO₂ по лице годишно.
Живеалишта: Изолација, нискојаглеродни материјали и чисти системи за греење и ладење значително ги намалуваат емисиите.
Богатството како климатски проблем
Сепак, личните избори не се доволни. Според извештајот, најбогатите 10% од светската популација се одговорни за речиси 50% од емисиите, додека најсиромашните 50% создаваат помалку од една третина.
Затоа се бара системска промена, вклучително: воведување даноци на богатство, доход и наследство, ограничување на максимален доход и апсолутен „плафон“ на богатство, како и прераспределба на приходите кон основни јавни услуги и инфраструктура насочена кон одржливост
„Глобално координирана акција врз богатството и оданочувањето може истовремено да го финансира доволството за сите и да ја намали социјалната напнатост што ја поткопува климатската соработка“, се вели во извештајот.
