Цените на кириите во центарот на европските градови достигнуваат астрономски нивоа и продолжуваат да растат, а според новиот извештај на Deutsche Bank, само пет европски градови имаат просечна кирија под 2.000 евра за трособен стан.
Иако цените на недвижностите и кириите постојано растат низ целиот континент, најголемиот пораст во последните пет години е забележан во јужна и источна Европа, покажува анализата на Deutsche Bank, која ги опфати 67 градови ширум светот, од кои 28 се во Европа.
Според Eurostat: Цените на недвижностите се зголемиле за 27,3% од првиот квартал на 2020 до првиот квартал на 2025. Кириите пораснале за 12,5% од јуни 2020 до јуни 2025. Но, извештајот открива дека растот на кириите во центарот на градовите е далеку над просекот.
Најевтин е Атина, најскап е Лондон
Во 2025 година, месечната кирија за трособен стан во центарот на 28 европски градови се движи од 1.080 евра во Атина до 5.088 евра (или 4.278 фунти) во Лондон.
Европските градови може да се поделат во три групи според нивото на кирија:
Група 1: Кирија над 3.000 €
По Лондон, најскапи градови за изнајмување се:
- Цирих, Женева и Амстердам (сите над 3.800 €)
- Швајцарските градови водат со над 4.250 €
- Други скапи градови: Даблин, Луксембург, Париз, Копенхаген и Минхен
Овие градови се финансиски, политички или меѓународни центри, со силна побарувачка за сместување.
Група 2: Кирија од 2.000 до 3.000 €
- Милано, Единбург и Лисабон се на повисокиот крај од овој спектар
- Мадрид, Стокхолм, Берлин, Франкфурт и Барселона се околу 2.500 €
- Бирмингем, Брисел, Виена и Прага се поблиску до 2.100 €
Овие градови нудат порелативно прифатлив животен трошок во споредба со најскапите.
Група 3: Кирија под 2.000 €
Само пет европски града имаат просечна кирија под 2.000 €:
- Атина (1.080 €)
- Будимпешта (1.225 €)
- Истанбул (1.614 €)
- Варшава (1.881 €)
- Хелсинки (1.928 €)
Овие бројки покажуваат дека западна и северна Европа имаат највисоки кирии, додека јужна и источна Европа се поевтини.
Што е со остатокот од светот?
- Њујорк: најскап глобално – 7.676 € (8.388 $)
- Каиро: најевтин – 377 €
Градови како Дубаи и Сиднеј имаат просечни плати над 4.000 €, што ги прави поскапи од повеќето европски градови.
Торонто, Сеул, Токио, Москва и Шангај имаат кирија околу 2.500 €.
Кирија за еднособен стан во центарот
Образецот е сличен како кај трособните станови, но со некои разлики:
- Лондон повторно е најскап – 2.732 € (2.297 фунти)
- Атина е најевтин – 595 €
Во просек, еднособен стан чини околу половина од трособен. Но, во:
- Осло чини 64% од трособен
- Сан Франциско – 62%
- Сеул – само 37%
Ова го прави Сан Франциско поскап од Лондон за еднособни станови.
Каде најмногу пораснале кириите (2020–2025)?
Цените во извештајот се дадени во американски долари, но овде се претворени во евра.
Трособни станови – најголем раст:
- Истанбул: 206%
- Лисабон: 81%
- Прага: 73%
- Единбург: 71%
- Барселона: 65%
- Мадрид: 59%
- Атина и Варшава: пораст над 50%
Најмал раст: Хелсинки (само 3%)
Еднособни станови – раст на кирија:
- Најголем: Истанбул (191%)
- Најмал: Хелсинки (18%)
(повеќе отколку кај трособните, што е интересен тренд)
Во некои градови:
- Поголем раст кај трособни: Истанбул (+15 пп), Прага (+23 пп), Амстердам (+10 пп)
- Поголем раст кај еднособни: Милано (+20 пп), Варшава (+10 пп)
Што значат овие бројки?
Извештајот „Големи градови, големи трошоци за домување“ покажува дека разликите во цените може да бидат огромни, дури и внатре во една држава.
Пример: станарина во Лондон е 50% поскапа од просекот во Велика Британија.
Нивото на плати е клучен фактор кога се дискутира за пристапност. Статијата „Градови во Европа според односот кирија/плата“ прави директна споредба меѓу просечни примања и трошоци за кирија.
