Во Ојмјакон, источна Русија температурите редовно паѓаат под -50 степени Целзиусови. Ова одалечено сибирско село добро знае што значат екстремите. Во 1933 година тука беше измерена рекордно ниска температура од -71,2 степени Целзиусови, пишува Forbes.
Сместено во руската Република Саха, историјата на Ојмјакон како населба датира уште од раниот 20-ти век, кога било корисено како помошна станица за сточарите и ловците на ирваси, кои биле привлечени од термалните извори во ова подрачје. Иронично, името на селото во слободен превод од локалните јазици значи „незамрзната вода“. Денес, оваа ледена населба е дом за околу 500 до 1.000 издржливи жители, претежно Јакути.
Куќите се многу изолирани, често со двојни ѕидови, но водовод практично не постои – цевките премногу лесно замрзнуваат. Повеќето тоалети се наоѓаат во посебни згради. Автомобилите носат друг предизвик — моторите мора да работат, дури и преку ноќ, или да бидат сместени во загреани гаражи за да не се заледат.
Потрошувачката на гориво се удвостручува на ладно, поради што транспортот е вистински логистички подвиг.
Жителите се занимаваат со сточарство, лов и риболов. Јакутиските крави, одгледувани да издржат на суровата клима, се камен темелник на локалната исхрана. Ладното време исто така диктира секојдневни рутински навики на жителите – од тоа кога ќе излезат на надвор, до тоа што секој дел од изложената кожа мора да го обвијат за да избегнат премрзнување.
Жителите на Ојмјакон знаат дека изложената кожа може да промрзне за неколку минути на овие температури. Дури и дишењето на ледениот воздух може да биде болно. Човечкото тело се соочува со огромен физиолошки стрес во таква околина, но адаптацијата им овозможила на Јакутите да издржат. Истражувањето на арктичките и субарктичките популации откриле фасцинантни биолошки адаптации на екстремно ладното време.
На пример, генетскиот состав на Инуитите, ескимски народ, вклучува варијации кои го подобруваат метаболизмот на маснотиите и задржувањето на топлината, помагајќи им да преживеат во вакви студени услови.
Јакутите веројатно низ генерации развиле слична силна толеранција. Нивните тела можат да генерираат повеќе топлина и подобро да ја задржат, благодарение на компактната градба и зголемениот базален метаболизам.
Дури и краткотрајно изложување на таков студ може да предизвика драматични реакции кај просечниот човек. Протокот на крвта се преусмерува кон виталните органи, додека екстремитетите добиваат помалку циркулација, што го зголемува ризикот од промрзнување.
Меѓутоа, редовното изложување на овој студ довело до физиолошка аклиматизација, како што е подобрена вазодилатација предизвикана од студот — механизам кој дозволува крвта да тече до екстремитетите, и покрај ниските температури.
Сепак, жителите на Ојмјакон не се потпираат само на биологијата за да преживеат. За опстанокот во Ојмјакон важни се и генијалноста на луѓето и нивната традиција, колку и биологијата.
Грењето е најважно; домовите се потпираат на печки на јаглен или грејачи на дрва. Огревното дрво е внимателно организирано, а некои домаќинства горат и до 100 кубни метри годишно.
Облеката игра клучна улога. Чизмите обложени со крзно направени од кожа на ирваси, а капутите од дебело животинско крзно се обавезни. Оваа облека обезбедува изолација многу подобро отколку синтетичките материјали. Локалната исхрана исто така ги одразува барањата на климатата. Оброците со висока содржиба на протеини и маснотии и често вклучуваат замрзната риба, месо од ирваси и коњска црнка — храна која обезбедува калорична густина, потребна за постојаната борба на телото против ладноќата.
Друштвените структури се исто така адаптираат. Напорите на заедницата се од суштинско значење за опстанокот — од заеднички ресурси, како што се загреани гаражи, до колективно чистење на снег. Локалните училишта се отворени, освен ако температурите не паднат под -52 степени Целзиусови. Дури и по вакви тешки временски услови, животот продолжува.
Животот во Ојмјакону е сведоштво на човечката издржливост и прилагодливост. За странците, непопустливиот студ на Ојмјакон може да изгледа како непремостлива бариера. Но за оние што го нарекуваат дом, тоа е едноставно живот — брутален и убав.
Луѓето од Ојмјакон потсетуваат на неверојатната способност на човештвото да издржи, да се прилагоди, па дури и да цвета пред најтешките искушенија на природата.
