На 26 јуни 1974 година, вработен на каса во супермаркет „Марш“ во Троја, Охајо, стана првото лице што скенираше намирница — пакување гума за џвакање „Вриглис Џуси Фруит“ — користејќи Универзален код на производ (UPC). Попознат како баркод, UPC наскоро стана секојдневие, користен насекаде – од супермаркети и малопродажба до болници и дури на ровери на Марс.
Оваа иновација првично беше замислена како решение за долги и рачни процеси на наплата во продавниците, но брзо ја надмина својата почетна цел, менувајќи го не само начинот на кој купуваме, туку и начинот на кој споделуваме и обработуваме информации.
Пол В. Мекенро, кој го предводел тимот што го развил UPC кодот во IBM, очекувал дека пронајдокот ќе се прошири, но признава дека не можел да ја предвиди неговата долготрајна и глобална важност. „Немавме вистинско чувство дека ќе биде толку голем, толку долго“, вели тој.
Баркодот со биково око: Замислен на плажа
Иако UPC кодот беше лансиран во 1974 година, не беше тоа првиот обид да се создаде машински читлив систем за идентификација на производи. Во 1949 година, Норман Џозеф Вудленд и Бернард Силвер поднесоа патентна пријава за „апарат и метод за класификација“ кој користел концентрични кругови — т.н. „биково око“.
Вудленд ја добил идејата додека скицирал со прст во песок на плажа, инспириран од Морзовата азбука: линии со различна ширина како кодирани податоци. Но, иако концептот бил генијален, технологијата сè уште не била подготвена – потребни биле светилки од 500 вати и специјализирана опрема.
„Тоа е класичен пример за технологија измислена пред своето време“, објаснува Џордан Фрит, професор и автор на книгата Баркодот. „Потребни беа поевтини компјутери, но најважно – немаше едноставен начин да се прочита.“
Неуспешни обиди: KarTrak и логистички баркодови
Во 1967 година, системот KarTrak беше развиен за следење на товарни вагони во железничкиот транспорт. Се користеа обоени баркодови и фиксни ласери за скенирање на податоците во движење. Сепак, проектот пропадна – кал, снег и недостаток на софтверска интеграција го направија непрактичен.
Тимот на IBM влегува во игра
Во 1969 година, IBM започна со иницијативи за проширување на своето делување. Наместо да купува стартапи, менаџментот реши да бара иновации внатре во компанијата. Така Пол Мекенро, млад инженер со диплома од Стенфорд и искуство од Силиконската долина, доби зелено светло за експериментирање во нови области – конкретно во малопродажба.
Мекенро собра тим од искусни, но „неограничени“ инженери – луѓе кои никогаш претходно не работеле на уреди за продажба и затоа не биле ограничени од „што не може да се направи“. Тимот бил наречен „Системи за трансакции со потрошувачи“ и бил поддржан од IBM.
Клучната улога на Џорџ Лаурер
Инженерот Џорџ Лаурер, кој почина во 2019 година, одиграл клучна улога во дизајнирањето на практичниот облик на баркодот. Првичната идеја за „биково око“ не му изгледала одржлива на долг рок, па тој предложил линеарен систем со цртички, каде што X-прозорецот за скенирање овозможувал читање од повеќе агли. Оваа иновација станала основа за денешниот UPC код.
Поддршка од индустријата за храна
Во 1970 година, Националното здружение на синџири на храна (NAFC) основа комитет за стандардизација на идентификација на производите. IBM го поднесе својот дизајн во 1971 година и го доби тендерот. На 26 јуни 1974 година, првиот производ што беше скениран со UPC беше гумата за џвакање „Wrigley’s Juicy Fruit“ – историски момент во супермаркетот „Марш“ во Охајо.
Наследство на баркодот
Иако првично наменет за супермаркети, баркодот стана основа за автоматизација на целиот свет: од индустрија и здравство до библиотечни системи и логистика. Денес, тој е неизоставен дел од глобалната инфраструктура за информации и трговија.
Извор: History
