Во ерата на социјални мрежи, вирални клипови и моментален пристап до информации, лажните вести се сè почести и посуптилни. Дезинформациите не само што ја искривуваат вистината, туку можат и да предизвикаат паника, недоверба и поделби во општеството.
Затоа е важно да развиеме медиумска писменост и да научиме како да ја препознаеме манипулацијата на интернет. Овие 5 практични совети ќе ти помогнат да се заштитиш себе си – и да бидеш глас на разумот во онлајн просторот.
Внимавај на сензационалистички наслови
Лажните вести често користат големи букви, шокантни тврдења и драматичен тон за да го привлечат вниманието. Ако насловот изгледа премногу екстремен, провери го изворот.
Провери го изворот
Секогаш види кој стои зад текстот. Дали е тоа медиум со кредибилитет или непознат портал без контакт информации?
Барај повеќе извори
Вистинските вести се покриени од повеќе медиуми. Ако информацијата постои само на едно сомнително место, шансите се големи дека е лажна.
Внимавај на фотографии и датуми
Многу дезинформации користат стари или манипулирани фотографии, како и погрешни датуми за да создадат впечаток на итност.
Користи алатки за проверка
Google reverse image search, Snopes, IFCN и локални fact-check иницијативи можат да помогнат да откриеш дали нешто е точно или не.
Лажните вести можат да се појават во било која форма – од постови на социјални мрежи до лажни интервјуа. Со овие едноставни совети можеш да го намалиш ризикот од манипулација и да станеш поотпорен на дезинформации.
Лажните вести не се само проблем на медиумите – тие се колективна закана. Секое „лајкување“ или „шернување“ без проверка го храни циклусот на дезинформации. Затоа треба да се трудиме да бидеме дел од решението, не од проблемот.
