Бунтовниците, кои сега ја водат власта во Сирија, започнаа да оставаат свој печат и многу работи се променија само неколку дена по преземањето на власт. Тие ја презедоа контролата над Алепо пред само две недели, но веќе сега на улиците се гледаат полицајци во нови униформи, а на уличните светилки се поставени постери со QR кодови кои водат до најновите информации за владината политика.
Исчезнати се фотографиите на претседателот Башар ал Асад, чиј лик, како и ликот на неговиот татко, со години доминираа во градот. Режимот на Асад, кој веќе децении ја контролираше Сирија, беше соборен за само неколку дена.
На негово место дојдоа фракции предводени од групата Хајат Тахрир ал-Шам (HTS), исламска групација која се обидува да стекне меѓународен легитимитет, но истовремено е критикувана за своите авторитарни тактики и од многумина е окарактеризирана како терористичка организација. Групата, која години го контролираше поголемиот дел од северозападната провинција Идлиб, промовира конзервативна и понекогаш строга сунитска исламска идеологија.
Сите сега размислуваат за иднината на Сирија, и за тоа како ќе изгледа животот во неа и како ќе се управува земјата од страна на бунтовниците. Алепо веќе дава први назнаки за нивниот пристап кон управувањет, барем во блиска иднина. Во земјата која 13 години беше поделена со граѓанска војна, HTS ветува дека ќе ја одржи безбедноста и континуитетот.
Знаци на нормализација и нов живот во Алепо
Минатата недела, граѓаните пријавиле први знаци на нормализација, изразувајќи внимателност и надеж за иднината. Бунтовниците ја презеле контролата над поголемиот дел од Алепо на 27 ноември, што беше првиот во низата брзи падови на градови, кои кулминираа со освојувањето на главниот град Дамаск на 3 декември.
По освојувањето на Алепо, борците продолжиле понатаму, оставaјќи ја управата на градот во рацете на локалната бирократија за да ги зачуваат владините институции. Лидерот на HTS, Ахмед ал Шара, познат под војниот надимак Abu Mohamed al-Džolani, рекол дека овој потег е дел од планот за осигурување на континуитетот на власт.
Во знак на напор да се покаже дека државата не е во хаос, преодната влада во вторникот го именувала Мохамеда ал Башира за нов премиер. Ал Башир претходно бил шеф на побуненичката администрација на северозападот на Сирија.
Промени во градот: Плакати и ветувања
Нови билборди брзо се појавиле по Алепо. На еден од нив, министерот за правда Шади Мохамед ал Ваиси изјавил: „Ерата на угнетувањето заврши.“
Алепо, некогашно економско средиште на Сирија, претрпе огромна штета за време на војната, а фабрики и претпријатија се уништени. Еден билборд носи порака: „Правда и еднаквост за сите по денешниот ден“.
На друг билборд, министерот за финансии ветува: „Бидете сигурни, граѓани на Алепо, вашиот имот и вашите пари се заштитени.“
Иако официјалните претставници на бунтовниците и новата влада биле претпазливи во јавните настапи, лидерот на HTS, Ал Шара, изјавил за „Њујорк Тајмс“ дека тие веќе имале планови за управување пред да започнат офанзивата.
Загриженост за малцинствата и правата
Постои загриженост за тоа како бунтовниците ќе ги третираат верските малцинства. Сирија е претежно сунитска муслиманска земја, но има значајни заедници на христијани, Друзи и други исламски секти. Христијаните сочинуваат околу 5% од сириската популација, што е половина помалку отколку пред војната.
Еден жител на христијанската четврт во Алепо изјавил дека сопствениците на неколку продавници за алкохол распродале најголемиот дел од залихите од страв дека бунтовниците ќе ги уништат. Меѓутоа, бунтовниците не се приближиле до тие продавници. Исто така, некои бунтовниците наводно оделе во домовите во христијанските квартови за да ги уверуваат жителите дека се безбедни.
Економски предизвици и неизвесна иднина
По преземањето на контролата, Алепо бил обземен од тишина. За разлика од Дамаск, не биле присутни пукотници во воздух или уништување на јавен имот. Сепак, во рок од неколку дена, цените во продавниците, јавниот превоз и горивото на бензинските пумпи значително пораснале. Цената на возењето во минибус се зголемила четирикратно — од 1.000 на 4.000 сириски фунти (околу 1,60 долари).
Жителите велат дека цените сега се стабилизирани, иако има извештаи за кражби, многумина чувствуваат дека безбедноста се подобрува. „Ситуацијата во Алепо започнува да се поправа“, рекол Махмуд Јусеф, жител на Алепо. „Почнуваме да се чувствуваме малку побезбедно“.
Сепак, стравот од новата власт се уште е присутен, а жителите признаваат дека пред нив стои неизвесен транзиционен период. „Се надеваме дека системот на власт во нашата земја се променил“, рекол Јусеф, „но исто така се плашиме дека ќе се соочиме со тежок транзиционен период.“
Болниците ширум Сирија се преполни со голем број пациенти со тешки повреди и трауми, известува ООН. Многу луѓе страдаат од огромен психолошки стрес, а особено децата покажуваат знаци на траума.
Преземањето на Алепо од страна на побуненичките сили означува клучен момент во новата фаза на сирискиот конфликт. Иако побунениците се обидуваат да покажат слика на стабилност и ефикасно управување, реакциите на граѓаните се мешани. Ветувањата за правда, еднаквост и заштита на приватната имот донекаде ги ублажиле стравовите, но цените на основните производи нагло пораснале, а чувството на несигурност останува.
