Во 2024 година, растот на реалните плати беше најсилен во Источна Европа. Меѓу 32 европски земји, платите паднаа само во четири.
Бруто годишните плати номинално се зголемија во речиси сите европски земји во 2024 година, освен во Финска каде беше забележан многу мал пад.
Сепак, ова не ја зема предвид инфлацијата. При приспособување на инфлацијата на потрошувачките цени, реалните плати благо паднаа во четири земји. Ова покажува дека влијанието на зголемувањето на номиналните плати се намалува кога се зема предвид инфлацијата. Податоците се базираат на просечниот приход на еден работник без деца, изразен во национални валути.
Според извештајот на ОЕЦД Taxing Wages 2025 и податоците на Евростат, меѓу земјите на ЕУ, Велика Британија, трите членки на ЕФТА и земјата-кандидат Турција, Турција се издвојува како исклучок со зголемување на номиналната бруто-плата од 82,9 отсто во 2024 година во споредба со 2023 година. Остриот пораст главно беше предизвикан од многу високата инфлација.
Турција забележа најголем раст на реалните плати
Сепак, ова беше доволно за Турција да постигне највисок раст на реалните плати пред даноци, од 15,5 отсто. Од друга страна, опозициските партии и поранешниот шеф на Туркстат тврдат дека се манипулира со официјалните податоци за инфлацијата, што укажува на тоа дека реалната стапка може да биде значително повисока.
Романија го зазеде второто место, по Турција, во однос на номиналниот (20,9%) и растот на реалните плати (14,3%). Пониската инфлација од 5,8 отсто придонесе за посилен раст на реалните плати во Романија.
Бугарија е трета според растот на реалните плати, со 9,2 отсто, што е резултат на зголемувањето на номиналните плати од 12 отсто и релативно ниската инфлација од 2,6 отсто.
Растот на реалните плати надминува 7% во осум европски земји
Покрај овие три земји, растот на реалните плати надмина 7 отсто во пет други земји: Малта (9%), Унгарија (8,9%), Латвија (8,4%), Полска (7,8%) и Литванија (7,2%).
Јужноевропските земји забележаа умерен раст на реалните плати.
Италија забележа пораст од 2,7%, Грција 1,7%, Шпанија 1,9% и Кипар 2,1%. Овие бројки се повисоки од оние во поголемиот дел од Западна Европа, но сепак значително пониски од силниот раст забележан во Источна Европа.
Италија имаше највисок, а Франција најмал раст меѓу најголемите економии
Меѓу петте најголеми европски економии, Италија забележа највисок раст на реалните плати од 2,7 отсто, а потоа следат Германија (2,2 отсто) и Шпанија (1,9 отсто). Велика Британија забележа пораст од 1,6 отсто, а најмал раст има Франција, само 0,7 отсто.
Куповната моќ падна во четири земји
Четири земји забележаа негативен раст на реалните плати, што значи дека платите не биле во чекор со инфлацијата, па куповната моќ во тие земји се намалила.
Белгија забележа најголем пад на реалните плати од 1 отсто во 2024 година.
Две нордиски земји – Финска (-0,9%) и Исланд (-0,7%), исто така забележаа негативен раст. Луксембург забележа благ пад на реалните плати од 0,4 отсто во споредба со 2023 година.
Финска беше единствената која забележа пад на номиналните плати
Меѓу 32-те земји, Финска беше единствената каде номиналните просечни плати паднаа во 2024 година – иако само малку, за само 14 евра, од 52.907 на 52.893 евра. Со годишна инфлација од само 0,9 отсто, резултирачкиот пад на реалните плати беше минимален.
Сите овие измени се однесуваат на платите пред оданочување. Затоа, секоја промена во данокот на доход или придонесите за социјално осигурување може да влијае на нето приходот.
Според извештајот, во 2022 и 2023 година, реалните плати се намалиле во повеќето земји на ОЕЦД, вклучително и во Европа.
Највисоки стапки на инфлација во Европа: Турција далеку напред
Кога се споредуваат стапките на инфлација во Европа во 2024 година, Турција беше јасен исклучок со исклучително висок процент од 58,3 проценти.
Ниту една друга земја не забележа инфлација повисока од 6 отсто. Овие бројки ја одразуваат просечната стапка на промена во текот на 12-те месеци заклучно со декември 2024 година, со некои податоци засновани на проценките на ОЕЦД.
