Македонската дизајнерка Ирина Тошева синоќа ја претстави својата најнова колекција „Џан“, ревија која ја позиционира традицијата не како архивиран спомен, туку како жив, динамичен и постојано променлив организам. Колекцијата создава мост меѓу минатото и иднината, потсетувајќи дека културното наследство е највитално тогаш кога се интерпретира, прераскажува и оживува преку нови форми.
„Џан“ – занаетчиство, рачна изработка и современи силуети
Тошева и овој пат останува верна на својот потпис: комбинацијата на традиционални техники со модерна естетика. „Џан“ е резултат на интензивна соработка со занаетчии, ткајачи, плетачи и ракотворци.
Колекцијата користи рачно ткаење, плетење и уникатни материјали во неконвенционални комбинации, создавајќи силуети што изгледаат современо, но истовремено ја носат текстурата и духот на традицијата.
Настанот е дел од проектите од национален интерес во културата за 2025 година, поддржани од Министерството за култура и туризам, и реализиран со помош на Турскиот културен центар „Јунус Емре“.
Историски слој: од ориенталните влијанија до модерниот дизајн
Колекцијата тематски се надоврзува на облеката од 19 век, период кога на територијата на Македонија доминирале турско-ориенталните влијанија. Тогашното облекување било регулирано според социјален статус и професија, а богатите христијански занаетчии и трговци носеле ткаенини од висок квалитет, украсени со срма, гајтани и рачни везови.
Тошева го користи овој историски контекст како инспирација: не за да го реконструира, туку за да го реинтерпретира.
Како што занаетчиите некогаш создавале уникатни парчиња кои ја одразувале културната средина и желбата за иновација, така и современата мода на Тошева го продолжува истиот процес – покажувајќи дека традицијата е најсилна кога се развива.
Мост меѓу минатото и иднината
„Џан“ не е само модна колекција; тоа е културен наратив. Тошева поставува важна порака: традицијата не е предмет што се чува под стакло, туку материја што дише, се менува, се надградува. Колекцијата ја потенцира важноста на одржливост, рачното творештво и зачувувањето на занаетите, истовремено покажувајќи дека модерниот дизајн може да биде автентичен само ако се потпира врз длабокото културно наследство.
