Оваа секојдневна консумација на содржини негативно влијае на способноста за фокус. Психологот Глорија Марк ја проучува внимателноста уште од 2004 година, а нејзините истражувања покажуваат дека просечното траење на вниманието пред екран се намалило од две и пол минути во 2004, на само 47 секунди во 2016 година – приближно времетраењето на многу видеа на социјалните мрежи.
Последиците не застануваат тука. Во книгата на д-р Адити Неру́ркар од Харвард, „The 5 Resets: Rewire Your Brain and Body for Less Stress and More Resilience“, таа опишува уште еден ефект од преоптовареноста со информации – таканаречен попкорн мозок.
Попкорн мозок се јавува кога „мозокот се навикнува на постојан прилив на информации, поради што ни станува потешко да се исклучиме од уредите, да ги забавиме мислите и да живееме целосно офлајн“, пишува Неру́ркар.
Иако не е официјална медицинска дијагноза, попкорн мозокот е сеопфатен културен феномен.
4 совети за „лекување“ на попкорн мозокот
Терминот „попкорн мозок“ првпат го вовел истражувачот Дејвид Леви во 2011 година. Тој може да се манифестира како постојано проверување на вести или социјални мрежи за да видиме кој реагирал на нашите објави. Преоптовареноста со информации може да ја намали продуктивноста, да ја наруши меморијата и да го зголеми стресот.
За да ја прекинете навиката на постојано земање телефон в рака и да се ослободите од попкорн мозок, д-р Неру́ркар препорачува:
- Ограничете го скролањето – не повеќе од 20 минути, двапати дневно. Во останатото време, користете го телефонот само за важни повици, пораки и мејлови. Поставете тајмер за да го почитувате лимитот.
- Исклучете ги нотификациите – пуш-известувањата и искачувачките прозорци само го одвлекуваат вниманието.
- Држете го телефонот подалеку – најмалку три метри од работната маса за да се фокусирате на задачите. И дома размислете за ова, особено кога сте со семејството.
- Не го оставајте телефонот до креветот – ова ќе ви помогне да избегнете проверка на телефонот пред спиење или веднаш по будењето. Обавестете ги блиските дека во итен случај ќе ве побараат, а држете го ѕвонењето вклучено.
Неру́ркар признава дека одвикнувањето од телефонот во почетокот не е лесно. Добро е да имате замена за моментите кога ви се јавува желба да посегнете по уредот – тетратка за белешки, антистрес играчка, книга или кратка прошетка низ просторијата.
„Преобликувањето на мозокот и совладувањето на примарната желба за скролање е голем предизвик,“ вели таа.
„Со време, вашиот стрес ќе ви биде благодарен, бидејќи вие ќе одлучувате кому и на што му ја посветувате својата внимателност, а не уредот во вашата рака.“