Се сеќавате ли на безгрижните летни вечери кога светулките ја осветлуваа природата околу нас? За жал, ова е ретка глетка денес.
Светулките се фасцинантни инсекти кои отсекогаш биле предмет на бројни научни студии, најмногу поради нивното биолуминисцентно однесување. Биолуминисценцијата е студениот сјај на живите организми кои произведуваат енергија преку процесот на промена на материјата. Оваа енергија речиси целосно се претвора во светлина, а само незначителен дел од неа се претвора во топлина.
Тоа е систем на сигнали меѓу инсектите што се користи како апосематик и сигнал за привлекување на спротивниот пол. Светулките (лат. Lampyridae) се фамилија на инсекти што е распространета низ целиот свет и вклучува седум подфамилии, 67 родови и приближно 2000 видови. Некои видови во одредени родови се морфолошки слични и може да се разликуваат само по специфичните обрасци на биолуминисценција што ги произведуваат возрасните за време на ритуалите на додворување.
Ова се инсектите чија светлина со децении ја поврзуваме со топлите летни ноќи, без разлика дали игравте во сопствената градина, одевте на одмор или само игравте во блиската шума. За жал, во последните години сме сведоци на намалување на нивниот број. Сè помалку ги гледаме, па многумина се прашуваат што им се случило и каде исчезнале.
Човечката активност е одговорна за се помалиот број светулки
Како што пишува Истрамет, човечкиот напредок и вештачкото осветлување што цвета во градовите всушност ја попречуваат биолуминисцентната комуникација меѓу светулките, без која тие не можат да се парат. Поради ова мешање, нивната репродукција е многу попречена, па нивниот број се намалува. Дополнително, големата потреба од пестициди со широк спектар ги уништува не само штетниците за кои се наменети, туку и ларвите на светулките кои стануваат колатерални жртви на контаминација на почвата и водата.
Големите климатски промени и наглите температурни промени имаат негативен ефект врз живеалиштата на светулките, па затоа не е чудно што нивниот број се намалува. Зголемувањето на популацијата на светулките може да се постигне со заеднички напори на научниците, градовите и граѓаните. Неопходно е да се намали загадувањето со светлина, да се изнајдат поздрави алтернативи за пестицидите кои во моментов се користат и континуирано да се работи на зачувување на природните живеалишта, како што се реките и мочуриштата.
Фото: Инстаграм
Извор: index.hr
