Во анкетата спроведена меѓу 2.592 ученици, дури 31 отсто одговориле дека имаат проблем со прекумерно играње. Истражувачите ги дефинирале „binge гејмерите“ како оние што најмалку еднаш месечно играат пет или повеќе часа во континуитет на компјутер или конзола. Загрижувачки е што овој модел на однесување е за 14,3 отсто почест кај момчињата отколку кај девојчињата.
Кај двата пола е утврдено дека децата и младите кои се вклопуваат во оваа категорија имаат поголема веројатност да развијат симптоми на депресија, анксиозност, стрес и осаменост. Посебно алармантен е податокот дека дел од нив покажувале знаци на таканаречено нарушување на интернет-гејминг (IGD), кое Светската здравствена организација веќе го призна како официјален здравствен проблем. Експертите предупредуваат дека токму ваквото однесување може да претставува рана фаза во развојот на сериозна зависност со далекусежни последици врз социјалниот, физичкиот и менталниот живот на младите.
Иако негативните ефекти доминираат, истражувачите признаваат дека умереното играње може да има и позитивни страни. Неколку студии покажале дека децата што повремено играат видео игри постигнуваат подобри резултати на тестови за внимание, меморија и логичко расудување во споредба со нивните врсници што воопшто не играат. Јапонско истражување спроведено врз речиси 100.000 испитаници покажало дека видео игрите можат да придонесат за ментална благосостојба – но само додека не се премине границата на умереност.
Кога игрите се претвораат во секојдневна, повеќечасовна навика, последиците стануваат сериозни. Освен проблемите со менталното здравје, децата и младите се изложени и на дополнителни ризици поврзани со физичкото здравје – долгото седење пред екран придонесува за чувство на замор, намалена физичка активност, па дури и зголемена агресивност и импулсивност.
Ситуацијата е уште посложена кога ќе се земат предвид дополнителните ризик-фактори, како нарушување на вниманието со хиперактивност (АДХД) или нарушувања од аутистичниот спектар, кои дополнително ја зголемуваат веројатноста за развој на зависност од игри. Во исто време, податоци од Велика Британија покажуваат дека 91 отсто од децата на возраст од три до 15 години редовно играат видео игри, што значи дека проблемот има масовна димензија.
Во позадина на овој феномен се наоѓа и поширока криза со менталното здравје кај младите. Во Велика Британија, на пример, повеќе од 20 отсто деца на возраст од осум до 16 години имале некаков ментален пореметување во 2023 година, што е значителен раст во споредба со претходните години.
Експертите истакнуваат дека линијата е јасна – видео игрите сами по себе не се непријател, но прекумерното играње носи сериозни последици. Клучот е во умереноста и правилното балансирање помеѓу дигиталниот и реалниот живот. Превентивни мерки, едукација на родителите и децата, како и создавање здрави навики за користење технологија стануваат неопходни за заштита на менталното здравје на најмладите генерации.
