Патниците кои планираат да ја посетат Хрватска и други европски дестинации од земји надвор од ЕУ, наскоро ќе треба да платат повисока такса за влез преку ETIAS.
Европската комисија потврди оваа недела дека Европскиот систем за патнички информации и одобрување (ETIAS) ќе чини 20 евра по апликација кога ќе биде пуштен во употреба кон крајот на 2026 година — речиси тројно повеќе од првично планираните 7 евра.
Кого ќе засега новата обврска?
ETIAS ќе биде задолжително предпатничко барање за повеќе од 60 земји чии државјани во моментов имаат безвизен пристап до Шенген-зоната.
Ова вклучува граѓани на:
- Обединетото Кралство
- САД
- Канада
- Австралија
- Јапонија
- Јужна Кореја
Иако нема да им биде потребна виза, тие ќе мора да добијат ETIAS одобрување пред поаѓање.
Зошто 20 евра?
Новата такса од 20 евра има цел да ги покрие целосните оперативни трошоци на системот, земајќи ја предвид инфлацијата и споредбите со слични шеми, како:
- ESTA на САД ($21)
- eTA на Канада (7 CAD)
Европската комисија вели дека зголемувањето ја рефлектира проширената намена и комплексноста на ETIAS, како и неговата долгорочна финансиска одржливост.
Како ќе функционира ETIAS?
Кога системот ќе стартува, апликантите ќе треба да пополнат едноставна онлајн форма со:
- лични податоци,
- информации за патниот документ,
- одговори на основни безбедносни прашања.
Повеќето апликации ќе бидат одобрени за неколку минути преку автоматски систем. Во случај на дополнителни проверки, обработката може да трае подолго, но процесот ќе остане целосно дигитален.
Колку време важи ETIAS?
Одобрениот ETIAS ќе важи три години, или до истекот на патната исправа – што и да дојде прво.
Кој е ослободен од таксата?
Од таксата ќе бидат ослободени:
- деца под 18 години,
- лица над 70 години,
- одредени членови на семејства на државјани на ЕУ,
- носачи на дипломатски пасоши, под специфични услови.
Како ќе се проверува?
Одобрувањето ќе биде проверувано и од превозници и од гранични службеници, пред и при влез во земјата.
Земји кои ќе учествуваат се:
- сите членки на ЕУ (освен Ирска),
- земји поврзани со Шенген: Исланд, Норвешка, Швајцарија и Лихтенштајн,
- како и Бугарија, Романија и Кипар, кога системот ќе биде активен.
Кога почнува?
ETIAS е во развој од 2016 година, со првичен план за старт во 2022. Новиот рок го предвидува пуштање во употреба во последниот квартал од 2026 година, по двомесечен преглед од страна на Европскиот парламент и Советот
Зошто е ETIAS важен?
Системот е дел од пошироката дигитална стратегија за гранична безбедност на ЕУ, со цел:
- јакнење на безбедноста,
- подобро управување со миграцијата,
- превенција на здравствени и безбедносни ризици пред пристигнување на европска територија.
ETIAS ќе функционира заедно со други системи како:
- Шенген-информативниот систем (SIS)
- Системот за влез/излез (EES)
