Во Македонија 687 луѓе живеат со ХИВ вирусот, од кои 51 лице е евидентирано годинава. Од нив 48 се мажи и 3 жени. Пет лица починале од СИДА оваа година. Најголемиот дел од потврдените случаи на ХИВ се млади мажи на возраст од 20 до 39 години. Досега во земјава од овој вирус се починати 131 лице. Надлежните сметаат дека голем дел од луѓето не ни знаат дека се заразени.
Бројот на случаи во 2023 година е поголем за 0,8 отсто споредено со 2022 година, кога биле регистрирани 42 случаи. Од 1987 до 30.11.2023 година се регистрирани вкупно 632 случаи на ХИВ/СИДА во земјава.
Кумулативно, од регистрираните случаи, 564 (89,2%) се од машки пол, 67 (10,6%) се од женски пол, а регистрирано е и едно трансродово лице. Високото пропорционално учество на машки лица во бројот на новорегистрирани случаи е тренд во изминатите 15 години. Дистрибуцијата по возраст укажува дека најзафатени се сексуално активни лица на возраст од 20-39 години, кои чинат речиси три четвртини од дијагностицираните случаи.
Најголем број од случаите се со место на живеење во Скопје, потоа Тетово, Штип, Прилеп и Куманово. Кумулативно според веројатен ризик за стекнување на ХИВ, најголем број од случаите (вкупно – 381 или 60,3%) се кај МСМ популацијата, а хетеросексуалниот начин на пренос е регистриран кај 210 случаи (33,2%).
Во светот, приближно 39,0 милиони луѓе живеат со ХИВ, од кои две третини [25,6 милиони] се во африканскиот регион на СЗО. Бројот на деца кој живеат со ХИВ, на возраст од 0-14 години, изнесува просечно 1,5 милиони. Во 2022 година, 630.000 луѓе починале од причини поврзани со ХИВ на глобално ниво и 1,3 милиони луѓе се заразиле со ХИВ. Од 2010 година, смртните случаи поврзани со ХИВ се намалени за 51%. Глобалната епидемијата на ХИВ е намалена за 69% починати од ХИВ во 2022 година, во однос на 2004 година, кога е забележан врв на епидемијата. Во 2022 година, бројот на починати деца со ХИВ е 84.000.
ХИВ продолжува да биде главно глобалнен јавно здравствен проблем, откако досега починаа 40,2 милиони лица на глобално ниво, со тоа што некои земји пријавуваат тренд на зголемување на нови инфекции иако претходно имале тренд на опаѓање.
Не постои лек за ХИВ инфекцијата. Меѓутоа, со зголемениот пристап до ефикасна превенција, дијагноза, третман и грижа за ХИВ, вклучително и за опортунистичките инфекции, ХИВ инфекцијата стана хронична здравствена состојба, овозможувајќи им на луѓето што живеат со ХИВ да водат долг и здрав живот.
СЗО, Глобалниот фонд и УНАИДС имаат глобални стратегии за ХИВ кои се усогласени со целта 3.3 на Одржливите цели за развој за ставање крај на епидемијата на ХИВ до 2030 година.
До 2025 година, 95% од сите лица кои живеат со ХИВ треба да имаат дијагноза, 95% од нив треба да бидат поставени на животоспасувачка антиретровирусна терапија, а 95% од лицата на третман треба да постигнат потиснато вирусно оптоварување во корист на здравјето и за намалување на натамошниот пренос на ХИВ. Во 2022 година, овие проценти беа 86% и 93 % .
Светски ден за борба против СИДА
На 1 декември, СЗО, заедно со заедниците и партнерите го одбележуваат Светскиот ден за борба против СИДА-та под мото „ХИВ не ме прави помалку човек”.
Заедниците кои живеат со и погодени од ХИВ, мрежите на луѓе од клучните популации и младинските лидери биле и продолжуваат да бидат суштински за напредокот во одговорот на ХИВ. Тие обезбедуваат суштински услуги за поддршка за превенција, тестирање и третман, градат доверба, генерираат иновативни решенија, го промовираат здравјето, го следат спроведувањето на политиките и програмите и бараат одговорност од давателите на услуги.
