Во Тбилиси, денес, 4 октомври 2025 година, Грузија доживеа најнапната изборна атмосфера во последната деценија. Локалните избори, наместо празник на демократијата, се претворија во сцена на судири меѓу демонстранти и полиција, додека меѓународните организации за човекови права предупредуваат на системска репресија и политичка контрола.
Полицијата употреби водени топови, солзавец и пипер спреј за да ги растера илјадниците демонстранти кои се обидоа да се приближат до претседателската палата во центарот на Тбилиси. Демонстрацијата ја организираа опозициски групи и активисти што го бојкотираат изборниот процес, тврдејќи дека гласањето се одвива под целосна контрола на владејачката партија „Грузиски сон“ (Georgian Dream).
„Собирот ги надмина законските норми,“ соопшти Министерството за внатрешни работи, оправдувајќи ја употребата на сила. Но снимките од терен прикажуваат сцени на хаос и паника – граѓани кои бегаат од облаци солзавец и водни млазеви насочени кон толпата. Според полициски извештаи, најмалку 14 припадници на безбедносните сили се повредени, а бројот на повредени демонстранти засега не е објавен.
Организацијата „Amnesty International“ предупреди дека изборите се одвиваат во контекст на „сериозна репресија и неказнета злоупотреба на државната моќ“.
„Во последната година, грузиските власти ја замолкнуваат опозицијата, вршат притисок врз медиумите и го ограничуваат граѓанското општество. Изборите се формалност во систем кој веќе не гарантира фер натпревар,“ изјави Денис Кривошеев, заменик-директор за Источна Европа во „Amnesty International“.
Во пресрет на гласањето, властите усвоија „драконски закони“ кои ги прошируваат полициските овластувања и ја ограничуваат слободата на собирање. Новите регулативи овозможуваат апсења дури и за симболични форми на протест, како лепење налепници или носење транспаренти.
Организациите за човекови права алармираат дека ова е дел од поширок процес на „авторитарна нормализација“ – постепено гушење на критичките гласови под изговор на одржување ред и стабилност. Според нив, новинарите и активистите се под постојан надзор, финансиски блокади и јавни кампањи на дискредитација.
Минатогодишните парламентарни избори, исто така, беа проследени со бројни неправилности. Независни набљудувачи документираа илјадници случаи на заплашување на гласачи и нерегуларности во броењето. Според статистички анализи, меѓу 140.000 и 200.000 гласови можеби биле манипулирани.
Иако власта тврди дека протестите се „политички мотивирани“ и дека институциите функционираат нормално, дел од аналитичарите предупредуваат дека земјата се оддалечува од европските вредности и се приближува кон моделот на „контролирана демократија“ кој го применуваат Русија и нејзините сојузници.
Денешните сцени во Тбилиси — полициски кордони, солзавец и улици полни со демонстранти — се потсетник дека демократијата не се мери со бројот на гласачки кутии, туку со слободата на оние што се осмелуваат да зборуваат.
Наместо празник на изборот, денот заврши со чувство на страв и неизвесност. За многу граѓани, ова не беа само избори – туку битка за право да се биде слушнат.
