Шведската активистка Грета Тунберг ќе биде меѓу повеќе од 70 лица од различни националности кои денес ќе го напуштат Израел, по нивното задржување при пресретнувањето на флотиљата со помош за Газа.
Повеќето, ако не и сите, кои се ослободени од израелскиот притвор, ќе бидат префрлени со авион во Грција, од каде ќе можат да продолжат кон своите матични земји, соопштија нивните влади во недела.
Меѓу оние кои в понеделник ќе го напуштат Израел се 28 француски државјани, 27 Грци, 15 Италијанци и девет Швеѓани. Дваесет и еден Шпанец посебно се вратил во Шпанија во недела.
Сепак, неколку странски државјани сè уште се во израелски притвор, вклучувајќи 28 Шпанци. Тие беа на 42 бродови во рамките на „Глобалната флотиља на солидарност“, во која учествуваа активисти и политичари со цел да ја пробијат израелската блокада и да достават помош во Газа, каде ОН тврдат дека има глад, тврдење кое Израел го негира.
Израел во среда започна со пресретнување на бродовите во меѓународни води, при што задржа повеќе од 470 лица кои беа на бродовите.
Министерствата за надворешни работи на Италија и Грција соопштија дека нивните државјани кои се ослободени во понеделник ќе летаат од Израел за Атина. Италијанскиот министер за надворешни работи, Антонио Тијани, изјави дека 15 Италијанци ќе добијат помош за понатамошен трансфер во Италија. Француското министерство соопшти дека 28 француски државјани исто така ќе бидат префрлени во Грција. Тие претставуваат мнозинство од вкупно 30 Французи задржани од Израел за време на акцијата.
Шведското Министерство за надворешни работи не ја прецизираше дестинацијата за шведските државјани, но шведските медиуми наведоа дека и тие би можеле да летаат кон Грција.
Авион со депортираните активисти полета од аеродромот Рамон на југот на Израел и слета во Атина. До сега вкупно 170 учесници од флотиљата се депортирани. Тие што сè уште се во притвор се наоѓаат во затворот Кециот, за кој нивните правни застапници тврдат дека има неадекватни услови.
Во недела навечер, шпанска активистка предизвика инцидент во затворот, гризнувајќи член на медицинското особје за време на рутински преглед во подготовка за депортација. Поради тоа, депортацијата беше одложена, таа беше приведена на сослушување и треба да се појави пред судот во понеделник. Повредениот член на персоналот беше згрижен во затворот поради полесни повреди, а полицијата беше повикана.
Организацијата за правна помош Адалах извести дека израелската затворска служба лошо постапува со притворените активисти. Некои пријавиле дека им била ускратена храна и вода, додека други известиле за физичко малтретирање.
Грета Тунберг во саботата пријави во шведската амбасада дека страда од дехидрација бидејќи добивала „недоволна количина храна и вода“. Таа исто така наведува дека има осипи за кои се сомнева дека се предизвикани од камења и дека долго време седела на тврдите површини, што го опиша како груб третман.
Израелското Министерство за надворешни работи ги отфрли обвинувањата за лош третман како „дрски лаги“, додека екстремно десничарскиот министер за национална безбедност Итјамар Бен Гвир, кој го надгледува затворскиот систем, го пофали третманот на притворениците, велејќи дека е горд што со нив се постапува како со терористи.
„Сите законски права на притворените се целосно почитувани“, соопшти Министерството за надворешни работи на платформата X. Наспроти тоа, Бен Гвир по посетата на затворот Кециот изјави дека „е горд што со активистите од флотиљата се постапува како со поддржувачи на тероризмот, кој го поддржува тероризмот, тој е терорист и заслужува услови како терористите“.
Флотиљата „Сумуд“, која исплови крајот на август, беше последниот обид на активистите да ја предизвикаат повеќегодишната израелска морска блокада на Газа.
Слични обиди беа пресретнати во јуни и јули, во време кога меѓународниот притисок врз Израел растеше поради хуманитарната криза во Појасот Газа. Израелските власти ја нарекоа флотиљата „Сумуд“ и сличните мисии „про-Хамас медиумски трикови“.
Во извештај од август, кој Израел го отфрли, Обединетите нации прогласија глад во делови од северна Газа. Израел ја блокираше помошта за Газа скоро три месеци, сè до мај, и тврди дека Хамас систематски ја краде помошта што влегува во енклавата од почетокот на војната, предизвикана од нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври 2023.
Меѓутоа, се очекува доаѓање на нова флотиља од девет бродови, која ја организира коалицијата „Фридом Флотиља“. Оваа мисија, за која се наведува дека вклучува околу 100 активисти на еден од бродовите, исплови од Италија пред околу една недела и според информации од следачи во реално време, се приближува кон египетската порта Александрија. Се очекува и оваа флотиља да биде пресретната од израелската морнарица.